Derya Özel Yazio: Diksiyon ve Etkili Konuşma Herkese Gerekli

Diksiyon deyince hepimizin aklına bir spiker edasıyla müstesna bir konuşma dili geliyor ve diksiyonun sadece bu meslek grubundaki insanların işine yarayacağını düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz.İstediğimiz ya da istemediğimiz bir şeyi anlatabilmek için dilimizi kullanırız. Dil, iletişimin temel direğidir. Dilimizi ya da anlatım dilimizi ne kadar etkili kullanırsak, o kadar anlaşılır oluruz. Elbette iletişim sadece dil ile olmaz. Jestler ve mimikler de konuşurken anlatmak istediklerimize yardımcı olur. İnsan vücudunun da bir dili vardır. Vücut dilimizle, ağzımızdan çıkanlar birbirini tutmuyorsa, bu da bir iletişim problemine yol açar. Siz de eğer bir spiker gibi düzgün bir diksiyonla konuşmaya başlarsanız, sosyal hayatınızdaki duruşunuz, size bakış ve yaklaşım anında değişecektir. Denemesi bedava…Hislerine gem vuramayan insanların genelde konuşma dili, vücut dilleriyle örtüşmez. Çok sinirli olsa dahi, karşı tarafla çok sakin ve içten bir konuşma gerçekleştiremezler. Bu durum onların sesine, anlatımındaki vurgusuna, nefesine, hareketlerine ve mimiklerine olduğu gibi yansır. Kriz anında problem çözme becerileri bu yüzden pek gelişemez. Önce sakinleşmeleri, sonra konuşmaları daha doğru olacaktır. Şüphesiz ki hepimizin tepesinin attığı zamanlar olur, böyle durumlarda en güzeli problemi o an çözmek yerine, sakinleşmeyi beklemek ve daha yumuşak bir ses tonuyla kendimizi ifade etmeye çalışmaktır. İşte burada etkili konuşma vasfımız devreye girer.Diksiyon ve etkili konuşma, birinin ayrılmaz iki parçası gibidir. Güzel bir Türkçeyle çocuğunuzla konuştuğunuzu düşünün, o çocuk büyüdüğünde tıpkı sizin gibi düzgün bir diksiyonla konuşacak. Yine çocuğunuzla sakin ve anlatmak istediğinizi etkili ve kısa cümlelerle anlatırsanız, çocuğunuz ileride problemlerini bağırarak ya da öfkelenerek çözmek yerine etkili bir konuşma dili kullanacaktır. Her ne mesleği yapıyor olursak olalım, dilimizi nasıl kullandığımız bizim hayat standartlarımızı da etkileyecektir. İnsan ilişkileri dil ile kurulduğuna göre, eğri olan iletişim dilini önce kendimizden başlayarak değiştirdiğimiz takdirde etrafımıza yaydığımız mucizeye tanık olacağız. Düşündüklerinizi etkili bir şekilde aktarabilmek, iletişim kurduğunuz kişilerde yaratmak istediğiniz etkinin oluşmasını sağlar. Sadece bir topluluk önünde konuşabilmek değil, kendi sosyal alanımızda, aile içinde, özel ilişkilerimizde yani kısaca iletişim içinde olduğumuz tüm insanlarla sağlıklı bir iletişim kurmanın temeli etkili iletişimden geçiyor.İşte etkili iletişimin 8 kuralı:Vücut dilimiz karşı taraf için ilk intibayı oluşturur. Burnundan soluyan, yüz kasları gergin ve dişlerini gıcırdatan bir insan görseniz, yanına yaklaşmayı pek istemezsiniz. Oysa size gülümseyerek gelen bir insana karşı doğal olarak daha yumuşak hisler beslersiniz. Telefonun diğer ucunda, yüzünüzü görmeyen biriyle bile gülümseyerek konuşun. Gülümsediğiniz zaman sesler ağzınızdan çok daha yumuşak çıkar. Yüzünüzdeki kaslar gülümserken kasıldığında, pozitif geri dönüşle sinyaller beyninize gider ve beynimiz mutlu hissetmemizi sağlar. Gülümsemek beynimizin ödül mekanizmalarını çalıştırır ve aynı zamanda karşı tarafa da güven verir. Bu yüzden her zaman gülümseyerek konuşun.Etkili konuşma yapabilmek için kelime haznemizin de zengin olması gerekir. Günlük konuşma dilinden daha fazla kelime kullanarak hem daha fazla anlam, hem de söylediklerimize daha etkili bir hava katarız. Kelime haznemizi geliştirmenin ise en güzel ve kestirme yolu bol bol kitap okumaktır. Hatta kitapları kendi başımızayken sanki bir seslendirme yapıyormuşçasına sesli okuyarak diksiyonumuzu ve vurgumuzu da geliştirebiliriz. Sesli kitap okumak, kelime haznenize katkı sağlamasının yanı sıra doğru kelime vurgusu ve cümle tonlaması yapabilmek konusunda da size yardımcı olacaktır.Harika bir adam ya da kadın yanınıza geliyor ve “Şu bööğğreyi uzatır mısınız” diyor. Offf! Tam bi hayal kırıklığı. Kelimelerin doğru telaffuzu etkili iletişimin olmazsa olmazıdır. Kelimeleri doğru bir şekilde telaffuz etmek için çalışmalar yapmalısınız. Kalem çalışması çok etkili bir tekniktir. Ağzınıza bir kalem koyduktan sonra bir metni sesli bir şekilde okuyarak bu çalışmayı gerçekleştirebilirsiniz. Kalem çalışması sayesinde çene ve dudak kaslarınız kuvvetlenir ve bu, söylemekte zorlandığınız kelimeleri telaffuz etmenize yardımcı olabilir. Açık ve kapalı “E” ler, yuvarlana harfler, “R” lerin baskın çıkması ve pek çok detayı dilerseniz bir uzmandan yardım alarak kullanmayı öğrenebilirsiniz. Pek çok diksiyon kursu olmasının yanı sıra online eğitimlere de katılarak bu eksiğinizi tamamlayabilirsiniz.Konuşmayı gereksiz yere uzatan, sürekli aynı şeyleri farklı kelimelerle tekrar eden, konuyu bir türlü bitirip bir yere bağlayamayan ne çok insan tanıyoruz değil mi? Etkili konuşmanın en önemli kriterlerinden biri de kısa ve yalın anlatımdır. Etkili konuşma sanatını başarı ile gerçekleştiren kişiler, genellikle kısa ve öz konuşarak vermek istedikleri mesajı karşılarındaki kişileri sıkmadan verirler. Ne çok hızlı, ne de çok yavaş konuşmalısınız. Dinleyicilerin sizi kolaylıkla takip edebileceği bir hızda konuşmaya özen göstermelisiniz.Örnekler ve hikayelerle anlatılan konular her zaman daha fazla akılda kalır. Kıssadan hisseler bir konuşma esnasında karşı tarafta etki bırakmalıdır. Verdiğiniz örnekler, anlattıklarınızla örtüşmeli ve bir sonuca ulaştırmalıdır. Konu ile ilgili dikkat çekici örnekler ve hikayeler anlatarak daha etkili bir konuşma yapabilirsiniz. Hatta çok ciddi bir konuşma değilse, esprilerle bir parça mizah duygusu katarak konuşmanızı canlandırabilirsiniz.İster bir kişiyle konuşun, ister yüz kişiyle, anlattığınız konuya karşınızdakini dahil ettiğiniz zaman etkili bir iletişim kurmuş olursunuz. İletişim halinde olduğunuz kişileri dinlemek, onlara soru sormak ve onların görüşlerini almak da etkili konuşma ve iletişimde oldukça önemlidir. Hem karşı tarafı konuşmalarınızla sıkıp odağını başka yere kaydırmazsınız, hem de dinleyeni konunun içinde tutarsınız. Etkili iletişimde karşınızdaki kişi ya da kişileri dinlemeli ve zaman zaman onlara da söz hakkı vermelisiniz.Güçlü bir hitabetin olmazsa olmazı beden dilinin doğru kullanımıdır. Ağzınızdan çıkan şeyle vücudunuzun tepkisi örtüşmüyorsa karşınızdakini ikna edemezsiniz. Buna sözsüz iletişim diyoruz. Kaliteli bir iletişim için göz teması, dik bir duruş, jest ve mimikler bir arada ve uyum içinde olmalıdır. Duruş şeklinizin bile karşınızdaki kişilerde bir etki yarattığını, sözlerinizle aktardıklarınız kadar vücudunuzla söylediklerinizin de etkili olduğunu bilmelisiniz.Bir ayrılık konuşması mı yapacaksınız, ya da çocuğunuzla ciddi bir konuşma mı yapmanız gerekiyor, iş vereniniz ya da yanınızda çalışan birileriyle konuşmanız gereken önemli bir konu mu var, her ne olursa olsun, ister özel bir konuşma ister bir iş konuşması ya da bir topluluğa yapacağınız bir konuşma olsun, hazırlık yapmadan, konuya hakim olmadan hiçbir konuşma etkili bir konuşma olmayacaktır. Konuşmayı aklınızdan kurgulamalı, hatta dilerseniz kağıda döküp üzerinde çalışmalısınız. Önceden hazırlık yaparak konuşmanın eksikliklerini görebilir ve bu doğrultuda eklemeler yaparak daha etkileyici bir konuşma hazırlayabilirsiniz.TwitterInstagram