Askeri Tarihçi Barry Strauss'tan: Başarılı Komutanların 10 Niteliği

Tarihte yaşamış olan büyük komutanların görüşleri, hayat felsefeleri, karakterleri ve hedefleri ne kadar farklı olursa olsun, savaş oyununa dair sahip oldukları nitelikler hemen hemen aynı olmuştur. Bu nitelikler iyi ya da kötü de olsa, onların başarılı komutanlar olarak anılmalarına sebebiyet vermiştir. Bu yazımızda, askeri tarihçi Barry Strauss'un Tarihe Yön Veren Büyük Komutanlar: İskender, Hannibal ve Sezar'ın Liderlik Dehası isimli eserinde yer alan 'Başarılı Komutanların 10 Niteliği' yazısını derledik.Başarılı komutanlar, bencilce ve adaletsizce olsa bile hedeflerinden vazgeçmezler. Onlar, şirket müdürlerini planları küçültmeye teşvik eden muhasebeciler değil, avlanmaktan hiçbir zaman vazgeçmeyen aslanlardır.Eğitimin, sezginin ve deneyimin rehberliğindeki iyi yargı gücü, başarılı komutanların savaştaki başarılarını tanımlamaktadır. Aksi düşünülemez. Sezar, bir fatih olmadan önce Roma'da bir siyasetçi olduğundan iktidar oyununu iyice öğrenmişti. İskender, Pers topraklarını istila etmeden önce saray entrikalarının nasıl tertip edildiğini kavramıştı. Fakat Hannibal, Roma'ya saldırdığında, iç siyasetin temel kuralları hakkında neredeyse hiç bilgisi yoktu ve bu bilgisizliğinin bedelini ağır ödeyecekti.Başarılı komutanların demirden ve dayanıklı ruhları vardır; kararlı, güçlü ve kendilerinden emindirler. Danıştıkları (ve çoğu zaman dinlemedikleri) adamları vardır ve emir vermekte başarılıdırlar.İnsanlar onlara sadece makamlarından dolayı değil; komutanları onların saygılarını kazandığından dolayı itaat ederler. Takipçilerini sadece fatihler olarak değil, hitabeti yüksek olan insanlar olarak da etkilerler. Başarılı komutanlar, ödül ve ceza verme konusunda da ustadırlar. Askerlere hak ettiklerini verme konusunda cömert oldukları gibi, kendilerine karşı gelenleri kimseyi ayırt etmeksizin cezalandırmakta da büyüktürler.Yalnızca yapılmayanı yapmaya cüret edebilen komutanlar başarılı olabilir. Tabi bu, ihtimalleri göz önünde bulundurmaları ve gerektiğinde geri çekilmeyi bilmelerine engel değildir. Cesaretlerine rağmen önce güvenliklerini sağlama alırlar.Başarılı komutan, her daim kıvrak olmayı becerebilendir. Her devrin adamı olması gerektiği gibi, her savaşın ve tekniğin ustası da olabilmelidir. Hız, hareketlilik ve aynı anda farklı işleri yapabilme konusunda ondan daha iyisi olmamalıdır, yoksa kaybedecektir. Tabi kıvraklığın da sınırları vardır. Mesela İskender, Pers donanmasına neredeyse yeniliyordu. Hannibal, İtalya'daki kuşatmaları yönetememesinin bedelini pahalı ödedi. Sezar ise çok kötü tasarlanmış Dyrrhachium Kuşatması'nda ordusunun tamamını neredeyse açlıktan öldürüyordu.Bir savaşı kazanmak için belirli maddi şeyler kullanılır: Silah, gemi, zırh, yiyecek, para, para ve daha çok para. Yeterince paranız varsa, diğerlerini satın alabilirsiniz. Paranın satın alamayacağı tek şey ise sinerjidir. Yani karma bir orduyu uyumlu çalışması için satın alamazsınız.Strateji, Eski Yunanca anlamıyla çarpışma taktiklerinden, harekat becerisine kadar birçok şeyi ifade eder. Başarılı komutanlar bunların hepsine hakimdir. Ayrıca, düşmanı savaş meydanında ya da sarayda nasıl şaşırtması gerektiğini iyi bilirler. Başarılı komutanların sahip oldukları büyük hedefleri de onların stratejilerini ifade eder. İskender Pers İmparatorluğu'nu fethetmek, Hannibal Roma'nın iktidarına son vermek, Sezar ise siyasi üstünlük elde etmek istemişti.Başarılı olmak, ne yazık ki her zaman iyi olmayı da içinde barındırmıyor. Başarılı komutanlar, yeri geldiğinde terör ve karmaşa oluşturabilecek zekaya sahip olmalıdırlar. Bu karmaşada çoğunlukla masumların öleceği ihtimalini akıllarından çıkarmamak şartıyla tabi.Başarılı komutanların kendilerinden önce isimleri yürür. Sınır anlaşmazlıkları gibi küçük nedenlerden dolayı savaşa girmezler, büyük nedenlere ve açık sebeplere ihtiyaç duyarlar. Yeri geldiğinde bukalemunu oynarlar ve bulundukları coğrafyaya uyum sağlamakta güçlük çekmezler. Sezar, İskender ve Hannibal, intikam ve özgürlük için başladıkları seferleri efsaneleşerek bitirmişlerdi.Daha önce saydığımız 9 maddeden daha önemli bir şey var ki, o da İlahi takdirdir. Son madde bahsedilen bu şans, başarılı komutanın lehine değilse istediği kadar uğraşsın, işler yolunda gitmeyecektir. Napolyon, yetenekleri ne olursa olsun hem iyi hem de şanslı generaller aramıştır. İskender, Hannibal ve Sezar, fatih olmak için doğmuşlardı. İskender, parmağını bile oynatmadan en belalı düşmanlarının öldüğüne şahit olmuştu. Kısaca doğuştan lider değilseniz, sonradan olmak için çok uğraşmanız gerekebilir.