Ay Gerçekten Bizi Takip Ediyor Mu? İşte O Yanılsamanın Bilimsel Sebebi!
Yolda giderken Ay’ın sürekli sizi takip ettiğini mi hissediyorsunuz? Araba yolculuğu sırasında Ay’ın peşinizden geldiği düşüncesi aslında gökyüzünün ilginç bir yanılsaması! Ama bu gerçekten nasıl oluyor? Ay’ın sizleri takip etmesi ne bir hayal ne de bir yanlış anlama; tamamen uzaklıkla ilgili bir mesele! İşte her gece gökyüzündeki o gizemli ışığın neden her nereye giderseniz gidin sizinle birlikte hareket ediyormuş gibi göründüğünü açıklayan bilimsel gerçekler...
Aslında O Sadece Çok Uzakta!
Gece gökyüzüne bakıp da her nereye giderseniz gidin Ay’ın sizinle birlikte hareket ettiğini hissedebilirsiniz. Bu düşünce eski zamanlardan beri insanları meraklandıran ve bazen küçük çocukların heyecanla sordukları bir sorudur: Acaba Ay bizi takip ediyor mu? Elbette Ay’ın gerçekten peşimizden geldiği bir durum yok. Ancak bu yanılsama biraz matematik ve biraz da fiziksel uzaklıkla ilgili bir olgudur.
Yolculuğa çıktığınızda, arabayı kullanırken ya da yürürken Ay’ın her zaman sizinle olduğu dikkatinizi çekebilir. Nereye gitsek bir bakmışsınız Ay da tam yukarıda yerini almış! Peki bu his neden oluyor? Gerçekten Ay’ın sizi takip etmesi mümkün mü?
Ay'ın sürekli bizimle olduğunu düşündüren şey aslında onun çok uzak olmasıdır. Bu uzaklık o kadar büyüktür ki biz hareket etsek bile Ay’ın konumu gözümüzde neredeyse değişmez. Örneğin araba ile 30 metre yol aldığınızda Ay’a olan uzaklık gözle görülür şekilde değişmez.
Eğer bu mesafeyi bir dereceyle ifade edecek olursak Ay’ın konumu 0,000006 derece kadar değişir ki bu, neredeyse hiç bir fark yaratmaz. Yani Ay aslında hareket etmez ama biz hareket ettiğimizde ona bakış açımız değişmez, bu da ona göre her zaman sabit bir konumda olduğumuzu düşündürür.
Bunun tam tersi, daha yakın bir nesneyle örneklendirilebilir. Mesela yol kenarındaki ağaçlar bize daha yakın oldukları için hareket ettikçe onların konumlarında büyük değişiklikler gözlemleriz.
10 metre uzaklıkta bir ağaç biz 1 saniyede 72 derece kadar hareket ederken o kadar büyük bir açıyla kaybolur. Ama Ay’la durum farklı: O kadar uzak ki konumu neredeyse sabittir.
Matematiksel Açıklama: Ay’ın Konumu Değişmez
Bu durumu biraz daha bilimsel bir dille anlatmak gerekirse eğer arabamız saatte 70 mil hızla giderken (yaklaşık 31 m/s), 1 saniyede 31 metre yol alırız. Ay ise bizden yaklaşık 384.000 kilometre (yani 4x10⁸ metre) uzaklıkta bulunur. Bu mesafeden dolayı bizim hareket ettiğimiz yönle Ay’ın açısal pozisyonu yalnızca 0.000006 derece kadar değişir. Yani bu kadar büyük bir uzaklık Ay’ı her zaman sabit gösterir.
Kısacası Takip Ediyor Gibi Gözükmesinin Sebebi Uzaklık ve Perspektif!
Ay’ın bizleri takip etmesi gerçekte bir görsel yanılsamadan başka bir şey değil. Bizim hareketlerimizle Ay’ın sabit konumu arasındaki fark gözle görülmeyecek kadar küçük. O kadar uzak bir cisimle ilgili olarak hareketimiz hiçbir şekilde gözlemlenebilir bir fark yaratmaz. Kısacası gece gökyüzünde Ay’ı takip ettiğimiz hissi aslında bu ilginç perspektif oyunundan ibaret.
Yorum Yazın
nereden biliyorsun ay'ın çok uzak olduğunu? ölçtün mü? birileri mi ölçmüş? ay inilebilen bir yer mi?