Bazı Hayvanlar Kayıp Uzuvlarını Yenileyebilirken İnsanlar Neden Yenileyemiyor?
Doğada bazı canlılar için uzuv yenilemek adeta bir ikinci şans gibi. Deniz yıldızları bir kolunu kaybettiğinde tüm vücudunu yeniden oluşturabiliyor. Yassı solucanlar, neredeyse tamamen yok edilse bile kendini baştan yaratabiliyor. Peki ya insanlar? Biz neden kayıp uzuvlarımızı tıpkı bu hayvanlar gibi yenileyemiyoruz? Bilim insanlarından dinleyelim.
Bu konuda doğanın şampiyonları arasında aksolotl, yassı solucan (Planarian) ve deniz yıldızları gibi canlılar bulunuyor. Her biri, farklı yöntemler kullanarak kaybettikleri uzuvları yerine getirebiliyor.
Yassı solucanlar, vücutlarında sürekli aktif halde bekleyen kök hücreler sayesinde neredeyse tamamen yeniden oluşabilir. Başlarını kaybetseler bile tekrar bir kafa oluşturabilirler!
Aksolotllar kaybettiği uzuvlarını 'blastema' adı verilen bir yapı oluşturarak geri kazanır. Yapı, eski hücreleri embriyonik hücrelere dönüştürür ve kaybolan organları yeniden oluşturur.
Deniz yıldızları ise bir kolunu kaybettiğinde tüm vücudu yeniden oluşturabilir. Bu inanılmaz yetenek, onların hayatta kalma şansını artırır.
Peki ya insanlar neden yapamıyor? Sorunun cevabı hala tam olarak bilinmiyor ancak birkaç teori öne sürülüyor.
Bazı bilim insanlarına göre, insan bağışıklık sistemi yenilenme yeteneğinin önüne geçiyor.
Bunun nedeni, kök hücrelerin ve yenilenme süreçlerinin tümör oluşumuyla benzer mekanizmalara sahip olması olabilir.
Evrim sırasında vücudumuz, yenilenme yerine enfeksiyonları önlemek için güçlü bir bağışıklık sistemi geliştirmiş olabilir.
Bu durum, tümör riskini azaltmış ama uzuv yenileme yeteneğimizi elimizden almış olabilir.
Gelecekte bu yeteneği kazanabilir miyiz? Bazı bilim insanları, insanlarda da uzuv yenileme yeteneğinin bir gün mümkün olabileceğine inanıyor.
Çünkü prenatal (doğum öncesi) gelişimde, insanlar uzuv büyümesini sağlayan genlere zaten sahip.
Bu genler, deniz yıldızlarında ve yassı solucanlarda bulunan genlerle benzerlik gösteriyor.
Ancak yeteneğin insanlar için mümkün olması, bilim insanlarına göre çok uzak bir gelecekte gerçekleşebilir. Belki biz göremeyiz ama torunlarımız görebilir!
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
Bazı Aylar 30 Bazıları 31: Neden Her Ayda Aynı Sayıda Gün Bulunmuyor?
Yorum Yazın
Mesela çekilen veya çürüyen dişlerin yerine sürekli yenileri çıksa hiç fena olmazdı.
"Insan bedeni üreme makinesidir kopmus uzuvla ilgilenmez sadece yasamin devami icin evrim geçirmiştir bireysel kusurlarla ilgilenmez" demisti Neil grey Tyson... Devamını Gör
Bazı hayvanlar derken, memeli hayvan değil, sürüngenler grubundan sadece bi kaç türde olan bi özellik. Tüm yaşamsal formalarların %0.01'i belki eder. Ayrıca ... Devamını Gör