Boykot Gerçekten İşe Yarıyor mu? Tarihe Geçen Boykotlarla Cevaplıyoruz
Son zamanlarda 'boykot' kelimesinin sıkça kullanıldığını duymuşsunuzdur. En basit haliyle hedef markanın bir ürününü, hizmetini kullanmamak anlamına gelen boykot, aslında basit bir direnişten öteye geçiyor. Öyle ki tarihi 19. yüzyıla kadar uzandığı bilinen boykot, bugüne kadar pek çok ülkede etkili bir araç olarak kullanıldı. Yapılan uzun soluklu araştırmalar, bokyot çağrılarının hedef kitleyi negatif olarak etkilediğini gözler önüne serdi.
Gelin, boykotun tarihini anlayabilmek için tarihe geçen boykotlara bir bakalım.
Boykot Nedir?
Son zamanlarda herkesin aşina olduğu 'boykot markalar' ifadesini anlamak için öncelikle boykot kelimesinin anlamına bir bakalım. TDK'ya göre boykot, 'Bir işi, bir davranışı yapmama kararı alma.' anlamına geliyor. Diğer bir anlamında ise boykot kelimesi biraz daha detaylı bir şekilde anlatılıyor: Bir kimse, bir topluluk veya bir ülkeyle amaca ulaşmak için her türlü ilişkiyi kesme.
Dilimize Fransızca 'boycott' kelimesinden geçen boykot, dünya literatürüne ise İrlanda Toprak Savaşı sırasında gayrimenkul kira vekili olan Charles Boycott'un soyadından girmiş.
Boykot kelimesine ilham olan Charless Boycott olayı
1880'li yıllarda İrlanda'nın kırsal kesimlerinde İngiliz lordlar, daha doğrusu toprak ağaları vardı. Lord Erne de bu toprak ağalarından biriydi. Erne, bir yıl topraklarında çalışan halka hasatların düşük olması nedeniyle yüzde 10 indirim yapmayı teklif etti. Eylül ayında kiracılar yani çalışanlar ise bu oranı düşük bulup yüzde 25 indirim olması için protestolara başladı.Erne ise bu isteği geri çevirdi.
Tam da bu noktada meşhur Charles Boycott devreye girdi. Boycott, Erne'nin kiracıylarıyla olan ilişkilerini düzenleyen isimdi. Boycott, protestoların sürmesi üzerine 11 kiracının anlaşmasına son verdi.
Bu sırada, köylülerin haklarını savunmak için 'Irish Land League' adında bir organizasyon kuruldu. Organizasyonun başında olan isim Charles Stewart Parnell, protestoculara daha etkili bir yöntem önerdi: boykot!
Artık köylüler, başlarındaki ismi protesto etmek için ağalarının sahibi olduğu toprakları kiralamayacaktı. Köylüler, bu insanlarla iletişimlerini kesmeye, topraklarını kiralamamaya, onları 'görmezden gelmeye' başladı. Boycott tamamen yalnız kalmış, hem işçilerini kaybetmiş hem de ticaret yollarından olmuştu. Bu olayın ardından, 'organize olarak izole etme' protestolarına boycott, boykot adı verilmeye başlandı.
Tarihe Geçen Boykotlar
Britanya, bilinen en eski boykotlardan biri
Fransız-Kızılderili savaşları sürerken İngiltere, Amerikan kolonilerini vergiye bağlamak istemişti. Fakat bunu kabul etmeyen koloniler, İngiliz mallarına karşı boykot başlattı. 'Temsil Olmadan Vergilendirme Yok” sloganıyla yola çıktılar. Sonuçta ise koloniler bağımsızlıklarını kazanmayı başardı.
Montgomery Otobüs Boykotu
Rosa Parks, otobüste yolculuk ederken koltuğunu Beyaz birisine vermeyi reddetmişti. Parks, tutuklandı. Fakat otobüs şirketlerinin yüzde 75'i, Siyahlardan oluşuyordu. Siyahların boykota başlamasının ardından Pazartesi Boykotu adı verilen boykotlar başladı. Sonuç öyle bir noktaya geldi ki Beyaz işverenler, Siyahları işlerini götürmeye başladı. Bu boykot, 'Amerikan Sivil Haklar Hareketi'nin başlangıcı oldu.
Güney Afrika'ya Ayrımcılık Boykotu
Güney Afrika'ya ırk ayrımcılığını bitirmesi için boykot düzenlendi. Apartheid adı verilen bu ayrımı durdurmak için Güney Afrika malları, işletmeleri hatta spor kulüpleri bile boykot edildi. Sonuç yine öyle bir noktaya geldi ki Güney Afrika, Olimpiyat Oyunları’ndan men edildi. 1994 tarihinde apartheid adı verilen ayrımcılık, sona erdi.
Delano Üzüm Grevi
Kaliforniya'daki bir üzüm şirketinde çalışan Filipinli işçiler, en düşük ücreti alan gruptu. Filipinliler, iş bırakma eylemi düzenledi. Haberi alan Amerikalılar da söz konusu şirketin üzümlerini satın almayarak boykot düzenledi. Sonuçta 14 milyondan fazla kişinin üzüm almayı durdurduğu, yani boykotun başarılı olduğu görüldü.
Sonuç olarak, Boykot İşe Yarıyor mu?
Dünya tarihinde birçok farklı ülkenin, grubun uyguladığı ve tarihe geçen boykotlar bulunuyor. Boykotların ölçeği, amacı, başarı oranı da değişkenlik gösteriyor elbette.
Doğruluk Payı'nın aktardığına göre, günümüzde sosyal medyada dolaşan boykot listeleri, kısa vadede markalarda negatif etkilere sebep oluyor. Fakat boykotların istenen etkiyi vermesi için, uzun vadede devam ettirilmesi gerekiyor.
Yapılan bir araştırma, 1978 ila 2017 yılları araısnda ABD'de yapılan boykotların, hedef alınan firmaların servetinde negatif etkileri olduğunu ortaya koydu. Bu boykotlar, cinsiyet, ırk, dil, din, siyasi görüş, hayvan hakları gibi birçok farklı konuda düzenlenmişti.
Sonuç olarak boykotlar, hedeflenen amaca ulaşmada etkili bir yöntem olabilir. Ancak bu etkinin uzun süreli olabilmesi için insanların desteğini uzun süre koruması gereklidir.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Yorum Yazın
İsrail ve destekçilerine yapılan boykota 'benim alacağım bir ürünle mi batacaklar' diyenlerin bugün boykotların ne kadar etkili olduğu hakkında makale yazmal... Devamını Gör
evet sana öyle geliyor. İsrail meselesi dış bi olaydır, global bi konudur. Şu an kendi halkımızın kendi iç meselemize yaptığı boykot ile aynı dozda olması mü... Devamını Gör