Çağdaş Bir Gazete Manşetinin Anlatımıyla Atatürk'ün 1925'te Amasya'ya Yaptığı Ziyaret
Amasya Tamimi (Genelgesi) Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Kuvva-yı Milliye önderlerinin İstiklal Harbi yolundaki en mühim bildirilerinden birisiydi. Özellikle bu bildiride hakimiyet-i milliye esası ön plana çıkartılarak cumhuriyetin sinyalleri verilmiştir. Burada ise Atatürk'ün ikinci defa Amasya'ya gidişini, 25 Eylül 1925 tarihli Amasya gazetesindeki manşete dayanarak nakletmeye çalışacağız.
Not: Daha kolay anlaşılabilmesi için eski kelime ve tamlamaları, metnin esasını bozmadan sadeleştirmeye gayret gösterdik.
''Büyük Münci (Kurtarıcı) Amasya'da!'' başlığıyla yazılan haberde şu detaylar anlatılmaktadır:
''Bir hafta içerisinde ani olarak gelen bir haber, Amasya muhitini heyecana gark etmiştir. Muhterem Reisicumhurumuzun Erzurum'a gitmek üzere Amasya'dan geçeceği haberini çoluk çocuk herkes bir diğerine nakletmekte ve bütün halk Türk'ün en büyük kahramanını fevkalade gösterilerle karşılamak için hazırlanmakta idi.''
Büyük Halaskârımız!
Beş sene evvel en karanlık bir günde Amasya'ya gelen ve Milli Mücadele siyasetini tespit ederek milletin esaret ve perişanlıktan kurtarılması için istikbale doğru açılan yola ilk adım Amasya'dan atılmıştır. Beş sene evvel Ordu Müfettişi Mustafa Kemal sıfatıyla Amasyamıza gelmiş olan zatı muhterem bugün hür ve müstakil bir Türk milletinin Reisicumhuru sıfatıyla teşrif ediyor.
Paşa hazretleri arabalarından indiler ve kendisini çevreleyen halkın arasında Süreyya Sami Bey'in nutkunu dinlediler ve sonra Gazi Paşa hazretleri karşılıkta bulundular:
'Güzel ve sevimli Amasya'yı birinci defa olarak kara günlerde ziyaret etmiştim. Bana bu acı günleri hatırlatırken o zaman millet için birlik ve azim ve sebat tavsiye ettiğimi de yâd buyurdunuz. Teşekkür ederim. Bütün vatandaşlar gibi Amasyalılar da bu tavsiyeyi hüsn-i kabul etmekte hiç tereddüt etmemişti. Bugün bütün felaketlerden sonra yeni mesaide başarı için yenilik yolunda emniyetle yürüyebilmek için aynı tavsiyeyi tekrar edeceğim. Cumhuriyet bayrağı altında birlik, dikkatli ve azimetli gayret… Vatanımızın imarı milletimizin refahı için izlenecek yol budur kardeşler'
Kesintisiz alkışlar arasında şehre doğru hareket ettiler. Güzergahtaki askeri kıtanın gök gürlemesini andıran heybetli bir ses ile ''Merhaba Paşam'' sözleri etrafı çınlatıyordu.
Tertip edilen İstikbal Heyeti Gazi Paşaya ve muhterem eşleri Latife Hanımefendiye çiçek paketleri takdim ettiler. Gazi Reis ve Latife Hanımefendi hal ve hatır sormak suretiyle bu heyete iltifat ettiler. Bundan sonra yine halkın alkış tufanı arasında belediyeye gelinmiştir. Musiki cemiyeti tarafından gayet latif havalar çalınmıştır.
Ziyafetin bitiminde Gazi Paşa hazretleri ayağa kalkmış ve kendisine has olan ses tonuyla şu nutku söylemişlerdir:
Muhterem Efendiler
Benim için, memleket için, inkılap için çok mühim günler geçirdiğim çok mühim bir şehirde bulunuyorum. Bu dakikada bu kıymetli halkın, kıymetli temsilcileriyle, mensuplarıyla bir sofrada bulunuyorum. Hissiyatım o kadar çok, o kadar heyecan halindedir ki bunları tamamıyla ifade ve izah için beşeri lisanı yetersiz görüyorum.
Hepiniz hatırlarsınız ki Sivas Kongresinden milletin iradesini temsil etmek üzere heyet teşkil etmişti. Ben o heyetin başkanlığındaydım.
Makam sahipleri, milletin temsilcileriyle karşı karşıya gelmeyi kabul ederek buraya, Amasya'ya gelmişlerdi. Ben, milletin mevcudiyetine hürmet, idaresine riayet şartını esas olarak içeren bir antlaşmayı bu kişilere burada imza ettirmiştim. İşte, bu itibarla Amasya inkılap ve cumhuriyet tarihinde daima önemini muhafaza edecek konumu kazanmıştır. Beş sene sonra Amasya'da geçirmekte olduğum bu dakikaların bence çok kıymetli olduğunu beyan etmekle yetiniyorum.
Gazi Paşa bugün saat beşte sürekli alkışlar arasında Tokat'a gitmek üzere Amasya'dan ayrılmışlardır.
Yorum Yazın
adam gibi adamlıkta bu gün ver her gün sensin başbugum
kullanılan Türkçenin güzelliği beni çok etkiledi