Davutoğlu'ndan Ermeni Tasarısı Tepkisi

Türk Dışişleri Bakanı, ABD'de kabul edilen tasarı için 'Ermenistan -Türkiye ilişkilerini son derece olumsuz etkiler' dedi. ABD Senatosu'nun tasarıyı kabul etmesini beklemediğini açıkladı.

Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nde 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını destekleyen karar tasarısının kabul edilmesine, Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'ndan tepki geldi. Resmi bir ziyaret çerçevesinde Japonya’nın başkenti Tokyo’da bulunan Davutoğlu, “Türk-Amerikan ilişkilerine zarar verilmemeli” dedi.

“Kabul edilmeyeceği kanaatini taşıyoruz”

1915 olaylarının yıldönümü olan 24 Nisan yaklaşırken, komitede kabul edilen tasarının ABD Senatosu’nda kabul edilmeyeceği kanaatini taşıdığını söyleyen Davutoğlu şöyle konuştu:

“Bu istismar çabaları sonuç vermez. Türk-Amerikan ilişkilerinin zarar görmesinden kimse fayda görmez. Şu veya bu lobinin tesiri ya da tamamen konjonktürel gerekçelerle Türk-Amerikan ilişkilerine zarar verilmesinin önüne geçilmesi gerekir.”

Davutoğlu tasarının kabul edilmesinin bir iç politika malzemesi olarak kullanıldığını söyledi:

“Tarihi konuların tarihçiler tarafından araştırılması gerekir. Hiçbir zaman siyasi bakımdan istismar edilmemeli. Türkiye karşıtı bazı çevreler bu meseleyi her 24 Nisan öncesinde gündeme getirerek Türkiye üzerinde baskı oluşturma çabasına yöneliyor.”

Türkiye’nin yeni büyükelçisine talimat

Davutoğlu, Türkiye’nin yeni Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç’a da istismarın önüne geçilmesi yönünde bütün mekanizmaları ve süreçleri harekete geçirmesi yönünde açık bir talimat verdiğini söyledi:

“Biz Türkiye Cumhuriyeti olarak kendimizden eminiz. Karşılıklı diyalogla, her konuyu müzakere etmeye ve tarihi adil bir hafıza içinde değerlendirmeye hazırız.'

“Türkiye-Ermenistan ilişkileri olumsuz etkilenir”

Davutoğlu, tasarının komiteden geçmesinin Ermenistan - Türkiye ilişkilerini etkileyip etkilemeyeceği sorusuna da “Son derece olumsuz etkiler” yanıtını verdi:

“Ukrayna olaylarının da gösterdiği gibi bu tür krizler tırmandırıldığında hiç istenmeyen sonuçlar olabiliyor. O bakımdan bugün barışın konuşulması gereken günlerdir.”

2009 yılında iki ülke arasında imzalanan Zürih Protokolü’nün ardından ilişkilerin normalleşmesi için kısa süreli görüşmeler yapılmış, ancak uzlaşma sağlanamadan süreç askıya alınmıştı. Davutoğlu en son 2013 Aralık ayında Ermenistan’a gittiğinde, sadece bu ziyaretin bile ilişkiler açısından olumlu bir gelişme olduğunu söylemişti. Ancak Türkiye - Ermenistan arasında uzlaşma konusunda herhangi bir gelişme sağlanmadı.

Davutoğlu çarşamba akşamı ABD'li mevkidaşı John Kerry ile telefonla görüşerek, ABD Senatosu'na sunulmuş olan tasarıdan duyulan rahatsızlığı aktarmıştı.

'Komite yetki alanını aştı'

Türk Dışişleri Bakanlığı da tasarının komitede kabul edilmesinin ardından yaptığı açıklamada komitenin “konum, yetki ve sorumluluk alanını aşan bir tasarrufta bulunduğunu ve tarihi ve hukuku çarpıtan bir siyasi istismar çabası içinde olduğunu” belirtti.

Ortak Tarih Komisyonu kurulması önerisini hatırlatan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“İnsanlığa çok büyük acılar yaşatan Birinci Dünya Savaşı sırasında cereyan eden trajik 1915 olaylarına ilişkin adil bir hafızaya, bu ortak tarihin sahipleri olan Türkler ve Ermeniler tarafından birlikte diyalog ve empati yoluyla nasıl ulaşılabileceği yoğun biçimde ve her yönüyle esasen irdelenmektedir.”

Türkiye, 1915’te Ermenilere yönelik tehcir yapıldığını kabul ediyor. Ancak “Osmanlı hükümetinin Ermenileri katletmeye yönelik önceden tasarlanmış bir planı uygulamaya koyduğuna dair herhangi bir kanıt bulunmadığına” işaret ediyor.

Kaynak: Al Jazeera ve Anadolu Ajansı