Duble Yollarda 2-3 Sene Ömürlü Asfalt Kullanılmış
Yapıldıktan üç yıl sonra bozulan sathi asfaltın onarım bedeli ise normal asfalta göre 4 kat daha fazla
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan , geçtiğimiz hafta TBMM bütçe görüşmelerindeki sunumunda son 12 yılda yapılan duble yolların yüzde 80’inde 2-3 yıl dayanan sathi kaplama adı verilen asfalttan kullanıldığını itiraf etti. Yapıldıktan üç yıl sonra bozulan sathi asfaltın onarım bedeli ise normal asfalta göre 4 kat daha fazla.
Zaman'da yer alan habere göre, 2003 yılından itibaren yapılan 17 bin 421 kilometrelik duble yollarla ilgili çarpıcı bir gerçek ortaya çıktı. Sık sık bozulduğu için kalitesi tartışılan duble yolların yüzde 78’i iki-üç yıl ömürlü sathi kaplama adı verilen asfalttan yapılmış. Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan, sathi kaplama asfaltın maksimum 2-3 yıl dayandığını ve tekrar yapılmak zorunda kalındığını söyledi. Bundan sonra Bitümlü Sıcak Karışım (BSK) denilen maliyeti yüksek uzun ömürlü asfalta ağırlık verileceğini belirtti. 12 yılda duble yolların yüzde 20’sine denk gelen 3 bin 800 km’lik bölümü BSK’dan yapıldı. Onarımı içinse sadece geçen yıl 1,7 milyar lira harcandı.
Yapıldıktan üç yıl sonra bozulan, onarım ve bakım masrafları sebebiyle astarı yüzünden pahalıya gelen sathi kaplama asfalta, neden geçmiş 12 yıllık dönemde ağırlık verildiği sorusu ise cevapsız kaldı. Asfalt uzmanı inşaat mühendisi Erol Dikicioğlu’nun yaptığı araştırmaya göre Bakan’ın da kalitesiz dediği sathi kaplama yollarda 20 yılda ortalama 7 kez astarsız, 3 kez de astarlı olarak 10 kez yeniden onarım yapılıyor. BSK’da ise ortalama 14 yılda bir onarım yapılıyor. BSK ile sathi kaplamanın ömrü ve maliyetini karşılaştıran Dikicioğlu, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün teknik kriterlerine göre ağır vasıta taşıt trafiğinin çok yoğun olduğu Türkiye’de yolların 5’te 4’lük bölümünün taşıma kapasitesi yüksek uzun ömürlü BSK’lı üstyapıya sahip olması gerekirken tam tersi olarak yolların beşte dördünün sathi kaplama olarak bilinen asfalt çeşidiyle kaplı olduğunu belirtiyor. Dikicioğlu’nun araştırmasında maliyetlerle ilgili çok önemli bir kıyaslama da yer alıyor. Sathi kaplama için yapılan yıllık yama harcaması uzun ömürlü BSK için yapılan harcamanın 4 katından fazla. Sathi kaplama bakımı için yapılan harcamalar ise BSK’ya göre 2 kat daha fazla. Yollardaki kalitesiz asfalt kullanımı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı kurumsal kabiliyet ve kapasitenin değerlendirilmesi raporuna da yansıdı. Raporda kurumun zayıf yönleri arasında Türkiye genelindeki mevcut yol ağında, sıcak kaplamalı yol ağının düşük kalması ve bakım çalışmalarına yeterli ödenek ayrılmaması gösterildi. Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan, geçtiğimiz günlerde TBMM bütçe görüşmelerindeki sunumunda Karayolları’yla ilgili son istatistikleri de paylaştı. Sunumda hükümetin seçim meydanlarında sık sık kullandığı duble (bölünmüş) yol yapımıyla ilgili veriler de detaylı olarak yer aldı. Buna göre 2002 yılına kadar 3 bin 890 kilometresi uzun ömürlü ve kaliteli Bitümlü Sıcak Karışım (BSK), 2 bin 211 kilometresi sathi kaplama olmak üzere 6 bin 101 kilometre bölünmüş yol yapıldı. 2003-2014 döneminde ise 3 bin 823 km BSK, 13 bin 598 km ise sathi kaplama olmak üzere 17 bin 421 kilometre bölünmüş yol inşa edildi.
Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesi incelendiğinde yolların bakım ve onarım giderlerinin oldukça yüksek olması dikkat çekiyor. Karayolları Genel Müdürlüğü 2013’te personel giderleri ve yeni yol yapımı da dahil 15 milyar 345 milyon 326 TL harcama yaptı. Bu rakamın 1 milyar 701 milyon lirası devlet ve il yollarının bakım onarımı için harcandı. 2014’te ise Eylül ayını da kapsayan 9 aylık süre zarfında 1.088 kilometresi BSK kaplamalı, 10 bin 588 kilometresi ise sathi kaplamalı olmak üzere toplam 11 bin 575 kilometre yolda asfalt yapım ve onarım çalışması gerçekleştirildi.
T24
