Estonya 1 Dakikadan Az Sürede Cep Telefonuyla Oy Kullanıyor

Demokrasinin en gelişmiş halinin uygulandığı Estonya’da yapılan son seçimde, Estonya vatandaşları 1 dakikadan az bir sürede cep telefonlarından oy kullandı.

Akıllı telefon üzerinden süper hızlı oy kullanma teknolojisi aslında uzunca bir süredir mevcut. Ancak dünyada çok az ülke bu teknolojiyi kullanıyor.

Estonyalılar Şubat ayında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası bir çok tweet attılar. Estonya’da yaşayan hemen herkes teknolojide öncü bir hükümete sahip oldukları için gurur duyduklarını yazdılar. Örneğin bir Estonya vatandaşı; “Evimden yüzlerce kilometre uzakta olmama rağmen oyumu sadece 2 dakika içerisinde kullandım. Bu kesinlikle harika bir şey.” diye tweet attı. Genel olarak atılan tweet’lerde bu şekilde övgü dolu. İnsanlar uygulamadan oldukça memnun.

Estonya ayrıca ulusal kimlik sistemine (national identity system) geçip, vatandaşlarının bir çok işlemi online olarak yapabilmesini sağlayacak teknolojiyi de hayata geçirmek istiyor. Özellikle insanların kişilik bilgileriyle ilgili gizlilik ihlali riski bulunduğu gerekçesiyle Amerika’da bu konu politik olarak bir hayli tartışılmıştı.

Ulusal kimlik sistemi bir yana Amerika, akıllı telefon veya online kanallarda oy kullanmanın hala o kadar da güvenli olmadığını düşünüyor. Bazı uzmanlar bu yöntemle oy kullanılmasının güvenlik açısından büyük riskler taşıyabileceğini belirtiyor. Yine uzmanlar online olarak oy kullanma uygulamalarının Amerika’ya entegre edilmemesinin en büyük sebebi olarak Amerika’nın çok daha göz önünde olan bir ülke olmasını gösteriyor. Amerika’da bu şekilde yapılacak bir seçim, hacker gruplarının iştahını oldukça kabartacaktır.

Tüm bu eleştirilere rağmen Estonya hükümeti bu uygulamayı hayata geçirme cesaretini gösterdi. Göreceli olsa da Estonta demokrasinin tam anlamıyla hakkının verildiği bir ülke. Cumhurbaşkanı Toomas Ilves teknolojiyi, sadece oy kullanma için değil, şirket kuruluş işlemleri, sağlık uygulamalarından yaralanma ve hatta çocukların okulla ilgili işlemlerini yapma gibi vatandaşların ihtiyaç duyabileceği bir çok işlem için kullanmak istiyor. Bunun için dijital strateji planları hazırlanıyor.

Kuşkusuz hiç kimse Estonya kadar küçük bir ülkeden bu kadar gelişmiş bir uygulama beklemezdi. Ama internette gördüğümüz bir çok şey gibi, yaratıcılık ve inovasyon bazen en beklemediğimiz yerlerden geliyor.

Estonya başbakanı, Youtube’da yayınladığı bir videoyla oy kullanmanın ne kadar basit ve hızlı olduğunu canlı olarak gösteriyor;