Hangi Para Birimi Kaç Yıllık? Ülkelerin Para Birimlerinin İlk Tedavüle Girdiği Tarihler
Ülke para birimleri sadece ekonomik değil, tarihi ve kültürel anlamda da oldukça önemli. Birçok ülkenin para birimleri, aslında yüzyıllar içinde geçirdiği evrim sonunda bugünkü halini ve adını almış durumda. Bir diğer deyişle; bir para biriminin tarihçesini bilirseniz, ülkenin geçirdiği ekonomik, sosyal ve kültürel değişimler hakkında da bilgi sahibi olursunuz. Dolayısıyla bu içerik hem finans hem genel kültür anlamında kendini geliştirmek isteyenlere hitap ediyor.
İşte farklı ülke para birimlerinin ilk tedavüle girdiği tarihler ve bu sırada yaşanan bazı ilginç tarihi detaylar! 👇👇👇
1. Amerikan Doları (USD): 1792
2. Euro (EUR): 1999
Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin ortak para birimi olan Euro, 16 Aralık 1995 tarihinde resmi olarak kabul edildi. 1 Ocak 1999'da ise ilk Euro dünya piyasalarına tanıtıldı ve 1:1 ABD Doları eşleştirmesi ile sirkülasyona başladı. Dolaşıma ilk giren paralar madeni ağırlıktaydı, banknotlar 2002 yılına kadar tedavülde değildi. Euro bugün, dünya çapında önemli bir ticaret ve rezerv birimi olarak kullanılıyor.
3. İngiliz Sterlini (GBP): 1158
İngiliz Sterlini; Birleşik Krallık, Güney Georgia, Britanya Antarktika Toprakları, Sandwich Adaları, Man Adası ve Kanal Adaları'nın resmi para birimi. GBP kısaltmasıyla bilinen para birimi, 1707 yılında İngiltere ve İskoçya'nın tek bir ülke oluşturmak istemesi sonucu ortaya çıktı. Ancak sterlin para birimi olarak 760 yılından veri kullanılıyordu. İlk sterlin madeni paralarının piyasaya sürülmesi ise Henry II tarafından 1158 yılında gerçekleşmişti. Sterlin o günden beri, İngiltere'nin uluslararası ticaretteki resmi temsilcisi.
4. Japon Yeni (JPY): 1871
Japon Yeni, ilk kez, 1870 yılında Meiji Hükümeti tarafından tanıtıldı. Avrupa'daki para sistemini örnek alan bu yeni para birimi, Edo döneminde daha kompleks bir para sistemi oluşturmak üzere kabul edildi ve 1871 yılında ilk Yen'ler piyasaya sürüldü. Bretton Woods sisteminin çöküşünü izleyen dönemde ortaya çıkan Yen, Japonya'nın sanayi ve ekonomi anlamında yeniden yapılanma sürecini temsil ediyordu.
5. Kanada Doları (CAD): 1858
Kanada Doları ilk kez 1858 yılında resmi olarak dolaşıma girdi. Önceki dönemde Kanada para birimi İngiliz Sterlini'ne bağlıydı, ülkede ilk basılan banknotlar 1813-1815 yıllları arasında tedavüle giren Sterlin banknotlarıydı. 1858'te ilk madeni paralar tedavüle girdikten sonra banknotların piyasaya çıkması ise 1871 yılına kadar gerçekleşmedi.
6. Rus Rublesi (RUB): 1704
Eski Sovyetler Birliği, Rusya ve Belarus'un resmi para birimi olan Ruble, kökeni 13. yüzyıla kadar uzanan bir gümüş ölçü birimi. Ruble ilk olarak 1704 yılında, Çar I. Pedro tarafından düzenli olarak basılmaya başlandı. Ancak 19. yüzyılla birlikte hızla değer kaybetmeye başladı ve ardından Rusya dolaşımında baskın hale geldi. Sonrasında Sovyet Rusyası ile günümüz Rusyası'nın en önemli para birimi oldu.
7. Türk Lirası (TRY): 1923
Türk Lirası bilinen haliyle ilk kez Cumhuriyet'in ilanından sonra tedavüle girdi. Osmanlı İmparatorluğu'ndan miras kalan para biriminin yerine geçerek yaygın olarak kullanılmaya başlandı. 2005 yılında ise Türk Lirası'ndaki altı sıfır atıldı ve yeni isim 'Yeni Türk Lirası (YTL)' olarak geçmeye başladı. İkinci Türk Lirası'nın yaygınlaşmasından sonra isimdeki 'yeni' ibaresi kaldırıldı ve resmi para biriminin adı tekrar 'TL' oldu.
8. İsviçre Frangı (CHF) : 1850
İsviçre Frangı, 1850 yılında, İsviçre Konfederasyonu tarafından resmi olarak kabul edilerek piyasaya sürüldü ve dünya çapında güvenli liman olarak kabul edilen bir para birimi haline geldi. Günümüde İsviçre'nin yanı sıra Lihtenştayn'ın da resmi para birimi olan İsviçre Frangı, tarihte bazı Almanya ve İtalya kasabalarında da kullanıldı. Geçmişte Fransa Frangı gibi farklı franklar olsa da AB geçişi ile birlikte İsviçre Frangı dışında frank kalmadı.
9. Avustralya Doları (AUD): 1966
Avustralya Doları, 1959 yılında atanan Para Birimi Komitesi tarafından yapılan ondalıklaştırma sonucu basımı kararlaştırılan bir para birimi. İlk örnekler ise 1966 yılına kadar tedavüle girmedi. En başta Güney Afrika poundu yerine kullanılması önerilen bir para birimi olarak sisteme dahil oldu ve zamanla Avustralya'nın en önemli ticaret kaynağı haline geldi. Ayrıca Norfolk Adası, Cocos Adaları, Tuvalu, Nauru, Kribati gibi bölgelerde de resmi olarak kabul edildi.
10. Brezilya Reali (BRL): 1994
Brezilya Reali, ilk kez 1600'lerde Portekizliler tarafından 1942'de kıtaya getirilen para birimi Cruzeiro ile değiştirilen bir para birimi. Adını Güney Haçı Takımyıldızı'ndan alan Cruzeiro, Brezilya Reali'ne dönüşene kadar birkaç evrim geçirdi. Temel sebep ise ülkedeki hızla yükselen enflasyon ve hükümet harcamalarındaki artıştı. 1994 yılında resmi olarak tanıtılarak piyasaya sürülen BRL, Brezilya'nın hızlı enflasyonunu dinginlemeye yardımcı oldu.
11. Hindistan Rupisi (INR): 1540
Asya'nın en önemli değişim araçlarından olan Hindistan Rupisi tarihteki en eski basılan paralardan biri. Arkeolojik kanıtlara göre kökeni MÖ 6. yüzyıla kadar uzanıyor. Ancak günümüzde bilinen haliyle ilk Rupi'nin öncüsü 16. yüzyılda Babür İmparatorluğu'nda, 1540 yılında basıldı. 1830'larda Britanya bölgede hakim olduktan sonra 'Madeni Para Yasası' uygulandı ve sömürge hükümetin tek tip parası bu yıllarda basıldı. Hindistan bağımsızlığını kazandıktan sonra kendi adıyla ilk rupisini ise 1947 yılında piyasaya sürdü.
12. Güney Kore Wonu (KRW) : 1945
Güney Kore Wonu, 1945'ten beri yürürlükte olan bir para birimi. Bu para biriminin tarihi, Kore Yarımadası'ndaki Japon işgali sonrasına dayanıyor. İşgali atlatarak kendi ekonomik büyümesini simgelemek isteyen Güney Kore, resmi para birimiyle gelişimini sürdürdü ve Asya'daki en önemli ticari emtialardan biri haline geldi.
13. Arjantin Pesosu (ARS): 1881
Arjantin Pesosu, 1981-1991 yılları arasında tedavülde olan fakat aynı dönemde kullanılan Arjantin Australı tamamen piyasadan çekilene kadar yaygınlaşmayan bir para birimi. 1992 yılından beri ülkedeki tek ve yaygın para birimi olan Arjantin Pesosu, yıllar içinde enflasyon ve ekonomik krizle mücadelede bir hayli zorlandı. Ülkenin kültürel ve ekonomik kimliğinin bir parçası olarak dönüşmeye devam etti ve bugüne ulaştı.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Yorum Yazın