Hollanda Yüksek Mahkemesi: Srebrenitsa Katliamında Ülkemiz Yüzde 10 Sorumlu

Hollanda Yüksek Mahkemesi, ülkenin 1995'te Bosna-Hersek'in Srebrenitsa kasabasında Sırp güçlerince katledilen yaklaşık 8 bin kişiden 350'sinin ölümünde kısmen sorumluluğu olduğuna yönelik temyiz mahkemesinin kararını onadı. Ancak mahkemeye göre, Hollanda askerleri katliamdan sadece 'yüzde 10' oranında sorumlu. Temyiz Mahkemesi'ne göre ise bu oran 'yüzde 30'du.

Yüksek Mahkeme'nin kararında, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ilan edilen güvenli bölgede görev yapan askerlerin, öldürülme riskleri olmasına karşın, bu kişileri Bosnalı Sırp komutan Ratko Mladic'e bağlı birliklere teslim etmelerinin yanlış olduğu vurgulandı.

Bununla birlikte hafif silahlara sahip Hollanda askerlerinin, ağır silahlı Sırplara karşı koyacak durumda olmadıkları belirtildi.

Srebrenitsa'da yaşananlar, '2. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'daki en büyük katliam' olarak nitelendiriliyor.

BBC Türkçe'den Yusuf Özkan'ın aktardığı bilgiye göre, Lahey Mahkemesi Temmuz 2014'te, Potocari'deki üste bulunan 350 Müslüman erkeğin Mladiç'e bağlı güçlere teslim edilmelerinde Hollanda devletinin tek başına sorumlu olduğuna karar verdi.

Ancak bu karar hem Hollanda devleti hem de kurban yakınları tarafından temyiz edildi.

Lahey Temyiz Mahkemesi, Haziran 2017'de Hollanda'nın 350 Müslüman'ın ölümünden kısmen sorumlu olduğuna hükmetti. Mahkeme devleti, Boşnakların uğradığı zararın yüzde 30'unu ödemeye mahkum etti.

Bu karara yine her iki taraf da itiraz edince, konu Yüksek Mahkeme'ye taşındı.

Yüksek Mahkeme Tavsiye Kurulu, Hollanda'nın, 350 Boşnak erkeğin ölümünden sorumlu tutulamayacağını bildirdi.

Kurula göre Hollanda askerleri, Müslüman erkekleri üsten gönderdiklerinde öldürüleceklerini kesin olarak bilemezdi.

Yüksek Mahkeme ise son kararında, BM adına Stebrenitsa'yı kontrol eden Hollanda taburunun (Dutchbat), Boşnak erkekleri üsten göndererek, Sırpların elinden kurtulma şansından mahrum ettiğini belirtti.Ancak mahkeme, yüzde 30 tazminat oranını da yüksek bularak, yüzde 10'a düşürdü.

Ölümlerden Hollanda devletini sorumlu tutan kurban yakınlarının ise kararın ardından konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıması bekleniyor.

Srebrenitsa Anneleri'nin avukatlarından Simon van der Sluijs, Hollanda Yüksek Mahkemesi'nin kararının kurban yakınlarında hayal kırıklığı yarattığını söyledi.

Yargıtay'ın, 'Srebrenitsa'daki Hollandalı askerlerin BM misyonunun bir parçası olduğu ve bu nedenle devletin eylemlerinden tam olarak sorumlu olamayacağına' ilişkin kararını eleştiren van der Sluijs'e göre, yüzde 10 sorumluluk çok düşük .

Hollandalı avukat, 'Ne yapılması gerektiğini söyleyecekseniz, eylemlerinizin sorumluluğunu da üstlenmelisiniz' dedi.

Dava için Lahey'e gelen 'Srebrenitsa Anneleri' de, karardan duydukları üzüntüyü dile getirdi.

Bir kurban annesi, 'Hollandalı askerler, insanların hayatlarını kurtarabilirlerdi. Oğlumun da...' diye konuştu

Srebrenitsa Anneleri daha önce Strazburg'daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gitmeyi düşündüklerini açıklamıştı.

Avukat Van der Sluijs bu konuda henüz bir açıklama yapmadı.

Srebrenitsa'da görev yapan Hollandalı eski askerler adına davayı izleyen Olaf Nijeboer ise, mahkeme kararıyla sorumluluğun yüzde 90'ının BM'ye ait olduğunu vurguladı. Nijeboer, BM'yi üzerine düşen sorumluluğu üstlenmeye çağırdı.