Kandilli'deki Tsunami Merkezi: '50 Santimetrelik Dalga Bile Can Kaybına Neden Olabilir'

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem ve Tsunami İzleme-Değerlendirme Merkezi (BDTİM) Müdür Yardımcısı Dr. Öcal Necmioğlu, deprem gözlemlerinin nasıl yapıldığını anlattı, tsunami konusunda uyarılarda bulundu. 'Tsunami sadece açık denizde olur, denmez. 50 santimetre dalga yüksekliği bile yetişkin bir insanın ayakta duramamasına sebep olacaktır. 50 santimetrede bile can kaybı olabilir' diyen Dr. Öcal Necmioğlu, 'Temel kurallardan birisi eğer bir deprem neticesinde oluşan kuvvetli yer hareketini tecrübe ediyorsa bir vatandaşımız kıyıya gidip bakmayacak. Dalga gelmeyecek mi, diye merak içerisinde kıyıda vakit geçirmeyecek. En kısa zamanda sahil şeridinden uzaklaşmaya çalışacak.' ifadelerini kullandı. Türkiye'ye yakın coğrafyada bulunan diğer ülkelere de tsunami uyarı mesajı yollayan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem ve Tsunami İzleme-Değerlendirme Merkezi'ndeki çalışmalar, tsunami bilgi mesajlarının gönderilmesi Demirören Haber Ajansı (DHA) tarafından görüntülendi.Aynı zamanda Türkiye'nin, üç tarafının denizlerle çevrili olması depremin ardından oluşabilecek tsunami tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu da gündeme getiriyor. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi, kurulduğu günden bugüne kadar ülkemiz içerisinde yer alan depremleri belirleyerek yetkililere ve halka açıklıyor. Kandilli Rasathanesi 2012 yılında Aday Tsunami Hizmet sağlayıcısı olduğu andan bu zamana kadar da deprem bilgilendirmelerinin yanı sıra depremin ardından oluşabilecek tsunamiler hakkında da uyarılarda bulunuyor. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem ve Tsunami İzleme-Değerlendirme Merkezi (BDTİM) Müdür Yardımcısı Dr. Öcal Necmioğlu merkezin işleyişi hakkında, Demirören Haber Ajansı (DHA)'na bilgiler verdi. BDTİM'de görev yapan Jeofizik Mühendisi Yavuz Güneş de, tsunami bilgi mesajı, tatbikatın nasıl yapıldığını uygulamalı olarak gösterdi.“Merkezimizin gözlem alanı batıda Yunanistan'ı kapsayacak şekilde bütün Doğu Akdeniz'i, Ege'yi ve Karadeniz'i içerir. Tsunami gözlem alanı ise bu deprem gözlem alanı içerisinde meydana gelen tsunamiler daha uzak noktalara yayılım gösterebileceği için Adriyatik'i ve Orta Akdeniz bölgesini yani Malta, Sicilya Tunus, İtalya arasındaki bölgeyi de kapsar. Oldukça geniş gözlem bölgemiz var. Toplam 28 depremde farklı seviyelerde tsunami bilgi mesajları gönderdik. 5 Adet uyarı mesajı gönderdik, 4 adet tavsiye mesajı gönderdik yani depremin tsunami oluşturabileceğine bu anlamda dikkat edilebilmesi gerektiğine dair mesaj gönderdik. Geri kalan mesajlar bilgi mesajıydı ama biz bilgi mesajlarında da 'kesinlikle tsunami olmaz' demiyoruz. Çünkü depremin büyüklüğü düşük de olsa deniz altı heyelanlarını tetikleyebilir ve bu heyelanlar da tsunamilere yol açabilir. Bu mesajlarımızda da gözlemlerimize devam ediyoruz. Herhangi bir tsunami gözlemimiz olması halinde ek güncel mesajlarla sizleri bilgilendireceğiz, diyoruz.'Tsunamilerin oluşum yerlerinden bahseden Dr. Öcal Necmioğlu, şöyle konuştu:'Tsunami sadece açık denizlerde olmaz. Deniz tabanının statik yer değiştirmesinin olduğu her yerde tsunami olabilir. Bu bir göl olabilir. Bu bir Marmara Denizi gibi nispeten kapalı bir deniz de olabilir. Bu Doğu Akdeniz gibi oldukça açık bir deniz de olabilir. Deniz tabanında deprem ya da başka bir olay neticesinde deniz tabanında bir yer değiştirmenin olmasıyla su kütlesinin harekete geçmesi ve harekete geçtiği doğrultuya dik bir şekilde hareket etmesidir. Dolayısıyla tsunami sadece açık denizde olur, denmez. 50 santimetre dalga yüksekliği bile yetişkin bir insanın ayakta duramamasına sebep olacaktır. 50 santimetrede bile can kaybı olabilir. Dolayısıyla bizim '3 metrede, 4 metrede, 5 metrede illa can kaybı olur daha düşük seviyelerde can kaybı olmaz, maddi zarar olmaz' diye düşünmemiz çok yanlış olur. 30 Ekim tsunamisinde bizzat gördük. Teknelerin nasıl kıyıdan sürüklendiğini gördük. Sığacık'ta suyun nasıl büyük bir kuvvetle girdiğini gördük. Tsunaminin yıkıcı olması için çok kuvvetli dalga yüksekliklerine ihtiyacınız yok.' .