Neden Scottish Fold Gibi Cins Kedileri Sahiplenmemeliyiz?
Sevimli kıvrık kulakları, pofuduk tüyleri ya da tüysüz egzotik görüntüleriyle sosyal medyada sıkça karşımıza çıkan cins kediler, aslında sanıldığı kadar mutlu ve sağlıklı bir hayat sürmüyor. Çoğu zaman bilinçsizce sahiplenilen kediler, aslında doğuştan gelen genetik hastalıklarla dünyaya geliyor ve ömür boyu süren sağlık sorunlarıyla mücadele ediyorlar. Dahası, bu kedilerin ticareti etik olmayan yöntemlerle sürdürülüyor ve birçok kedi sadece damızlık olarak kullanılıp birer makine gibi üretiliyor.
Ülkemizde ve dünyada, bu ticaretin geldiği nokta ciddi bir hayvan refahı ihlali yaratıyor. Peki Scottish Fold, İran, British Shorthair, Sfenks gibi kedileri sahiplenmek neden bu kadar sorunlu? Hangi genetik hastalıklarla doğuyorlar ve bu ticaret nasıl işliyor? Gelin, detaylarıyla ele alalım.
Özel üretim kediler, belirli fiziksel özellikleri öne çıkarmak için genetik manipülasyonlar ve bilinçli eşleştirmeler sonucunda üretilmiş canlılardır.
Ancak bu süreç, gen havuzunu daralttığı için ciddi kalıtsal hastalıklara yol açar. Scottish Fold’un minik katlanmış kulakları, İran kedisinin uzun tüyleri veya Sfenks’in tüysüz yapısı aslında bu kedilerin genetik mutasyonlarla üretilmiş olmasından kaynaklanır. Fakat bu şirin görünen özelliklerin bir bedeli var: ömür boyu sürecek sağlık problemleri!
Scottish Fold kedilerinin en ikonik özelliği, kıvrık kulaklarıdır. Ancak bu sevimli kulak yapısı aslında genetik bir hastalıktan kaynaklanıyor!
Scottish Fold kedilerinin neredeyse tamamı kıkırdak ve kemik bozuklukları ile doğar. Hastalık sadece kulaklarını değil, eklemlerini ve omuriliklerini de etkileyerek kedinin zamanla şiddetli ağrılar çekmesine neden olur.
Çoğu Scottish Fold, 2-3 yaşına geldiğinde hareket etmekte zorlanmaya başlar. Merdiven çıkmak, zıplamak hatta yürümek bile acı verici hale gelir. Bu kediler, çoğu zaman sessiz acı çeker çünkü kediler doğaları gereği ağrılarını saklama eğilimindedir. Ancak veteriner kontrollerinde ciddi eklem deformasyonları tespit edilir.
Scottish Fold’un genetik rahatsızlıkları o kadar yaygın ki İskoçya ve birçok Avrupa ülkesi Scottish Fold cinsinin üretimini yasakladı.
İran kedileri, uzun ve yoğun tüyleriyle bilinir. Ancak aşırı üretim ve soy içi çiftleştirme nedeniyle bu kediler ciddi sağlık sorunlarıyla dünyaya gelir.
İran kedilerinin yüz yapısı o kadar sıkıştırılmıştır ki nefes almakta zorlanırlar. Burun delikleri dar, solunum yolları kapalı olduğu için birçok İran kedisi sürekli hırıltılı nefes alır. Gözleri büyük ve çıkıntılı olduğu için sürekli göz akıntısı ve enfeksiyon sorunu yaşarlar.
Gözlerini temizlemek sahipleri için günlük bir rutin haline gelir. İşte bu yüzden her gördüğümüz İran kedisinin gözleri, akmış vaziyette. Üstelik çoğu zaman sahipleri bu durumu ne yazık ki görmezden geliyor.
Ayrıca İran kedilerinde PKD (polikistik böbrek hastalığı) oldukça yaygın. Hastalık, böbreklerin işlevini kaybetmesine yol açar ve kedinin erken yaşta ölmesine neden olabilir.
British Shorthair kedileri, kalın tüyleri ve sevimli suratlarıyla tanınır. Ancak bu kediler de genetik hastalıklara yatkındır.
Bu ırkta kalp kası anormal şekilde kalınlaşır, kalbin sağlıklı çalışmasını engeller ve erken yaşta kalp yetmezliğine yol açabilir. Ayrıca British Shorthair kedileri metabolizması yavaş bir ırk olduğu için hızlı kilo alır ve bu da eklem sorunlarına neden olur.
Sfenks kedileri, tüysüz yapılarıyla ilgi çeken bir türdür. Ancak bu tüysüzlük genetik bir mutasyonun sonucudur ve birçok sağlık sorununu beraberinde getirir.
Derileri normalden fazla yağ üretir, bu yüzden sık sık banyo yapmaları gerekir. Aksi takdirde deri enfeksiyonları yaşarlar. Sfenks kedileri, bağışıklık sistemleri zayıf olduğu için sık sık hastalanırlar ve uzun vadede ciddi sağlık sorunları yaşarlar.
Siyam kedileri zarif görünümleri ve belirgin mavi gözleriyle popüler bir ırk olsa da genetik mutasyonların getirdiği birçok sağlık sorunuyla doğarlar.
Aşırı üretim ve belirli fiziksel özellikleri koruma çabası, Siyam kedilerini birçok kalıtsal hastalığa yatkın hale getirmiştir. Geleneksel Siyam kedilerinde şaşılık (strabismus) sık görülür. Bu durum da göz kaslarının gelişimindeki anormallikler nedeniyle oluşur ve kedinin düzgün görmesini zorlaştırabilir.
Ayrıca basık burun yapıları nedeniyle solunum yolu rahatsızlıklarına yatkındır. Brachycephalic sendromu, solunum güçlüğüne ve horlamaya neden olabilir. Hipertrofik kardiyomiyopati (HCM) gibi genetik kalp hastalıklarına yatkın olan bu ırkta, kalp anormal bir şekilde büyür ve kalp yetmezliği riski ortaya çıkar.
Ek olarak gıda alerjileri ve bağışıklık sistemi problemleri oldukça yaygındır. Bu kediler, birçok yiyeceğe karşı hassas olabilir ve sık sık deri döküntüleri veya sindirim problemleri yaşayabilirler.
Ülkemizde ve dünyada özel ırk kedilere olan talep arttıkça, bu iş ticari bir sektöre dönüştü.
Scottish Fold, İran veya British Shorthair gibi kedileri sahiplenmek isteyenler, petshoplardan veya kaçak üreticilerden satın alıyor. Ancak üreticiler genellikle damızlık olarak kullanılan kedileri korkunç şartlarda yaşatıyor.
Anne kediler sürekli doğum yapmaya zorlanıyor ve bir süre sonra sağlıkları bozuluyor. Yavrular, çok küçük yaşta annelerinden ayrılıyor, bağışıklık sistemleri güçlenmeden satılıyor. Üstelik ölüm oranı da tahmin edemeyeceğiniz kadar yüksek... Genetik bozuklukları olan yavruların çoğu doğar doğmaz veya birkaç ay içinde hastalanarak ölüyor.
Tüm bunlar düşünüldüğünde, bu ticareti desteklemek aslında hayvanların bilinçli olarak hasta doğmasına ve acı çekmesine neden olmak demek.
Peki çözüm nedir? Ne yapmalıyız?
Kediler bir obje veya gösteriş aracı değil, canlı varlıklardır. Eğer gerçekten bir kedi sahiplenmek istiyorsanız, barınaklardan ve sokaktan sahiplenmeyi tercih edin. Sokak kedileri genetik olarak daha sağlıklı, daha dayanıklı ve doğaları gereği daha uyumlu canlılardır.
Özel üretim kedileri satın almak yerine, sahipsiz kedilere sıcak bir yuva açarak onların sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlayabilirsiniz. Unutmayın bir canlının genetik olarak hasta doğmasına sebep olmak, hangi pencereden bakarsanız bakın etik olmayan bir durum...
Doğal, sağlıklı ve etik olanı seçin. Satın almayın, sahiplenin!
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Kedilere dair içeriklerimizi burada bulabilirsin 😻👇🏻
Kediler Neden Evde Tırmalama Tahtaları Yokmuş Gibi Mobilyaları Tırmalar?
Aman Dikkat: Kedinize Kesinlikle Vermemeniz Gereken 10 Yiyecek
Yorum Yazın
Aferin, arada böyle faydalı içerik yaptığınızda oluyor demek! Dışarıda onca can dururken, keşke kimsenin "marka" takıntısı olmasa.
Ben de birini sahiplendim bu cinsin üretiminde etkim olmadı ,keşke üretilmese ama onu engelleyemedim en azından mutlu yaşamasına katkım olsun
En kralı Van kedisidir arkadaş