Nöbetleri Adeta Bir Ölüm Deneyimi Olan Epilepsi Hastalığı ve Epilepsi Nöbetleri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Epilepsi hastalığı, beynin normal aktivitesinin sinir hücrelerinde geçici olarak meydana gelen anormal elektriksel aktivite sonucu bozulması ile oluşan klinik bir durum olarak tanımlanıyor. Epilepsinin toplumda oldukça yaygın görülen bir hastalık olduğunu söylemek mümkün.
Halk arasında “Sara Hastalığı” olarak da bilinen epilepsi, epileptik nöbetlerle kendini gösteriyor. Bu içerikte sizlere epilepsinin tanı ve tedavi sürecini, epilepsi hastalarının dikkat etmesi gereken hususları ve epilepsi nöbeti sırasında yapılması gerekenleri anlatmaya çalışacağız. Hazırsanız, başlayalım.
1. Epilepsi hangi yaşlarda ortaya çıkar ve belirtileri nelerdir?
Epilepsinin özellikle belli bir yaş grubunda ortaya çıktığını söyleyemeyiz, herhangi bir yaş ve zamanda ortaya çıkabilir. Ancak ilk 16 yaşa kadar ve 65 yaşından sonra görülme sıklığı artıyor. 16 yaş altı çocuklarda en sık görülen nörolojik hastalık epilepsidir.
Hastalığın görüldüğü çocuk yaşlarda anne ve babaların gözlemleri epilepsinin teşhisinde önemli rol oynuyor. Çocuğun ara ara ağzını şapırdatması, yanmış lastik kokusu gibi kimsenin burnuna gelmeyen kokular almak, kol ve bacaklarda ani sıçramalar, göz dalmaları, boş bakmak gibi belirtiler gözlemlenmişse bir doktora başvurmakta fayda var.
2. Epilepsi hastalığına neden olan faktörler nelerdir?
Hipokampal skleroz
Beyin tümörleri
Hipoksik-iskemik beyin hasarları
Santral sinir sistemi enfeksiyonları
İmmun aracılı inflamasyonlar
Beyin dokusunun gelişimsel bozuklukları
Beyin damarlarında gelişimsel bozukluklar
Kalıtımsal hastalıklar ve genetik nedenler
3. Epilepsi hastalığı genetik bir hastalık mıdır?
Epilepsi hastalığında genetik yatkınlığın önemli bir rolü var ancak bu durum her hasta için geçerli bir durum değil. Günümüzde hala bununla ilgili araştırmalara devam ediliyor, bu sebeple kompleks genetik geçiş hakkında detaylı bir bilgi vermenin mümkün olmadığını söyleyebiliriz.
4. Epilepsi hastalığının tanısı nasıl konur?
Epilepsi hastalığının tanısı için nöbetlerin gözlenmesi ve bu gözlemlerin doktora aktarılması oldukça önemlidir. Bunlar dışında EEG (elektroensefalografi), MR (manyetik rezonans, beyin görüntüleme) ve nöroloji doktorunun gerekli gördüğü kan tahlilleri yapılmalıdır. Tahlil sonuçları ile hastalığın olup olmadığı belirlenir.
5. Geçirilen atağın epilepsi nöbeti olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Geçirilen bir atağın epilepsi olup olmadığına karar verilebilmesi için hastanın veya atağa şahit olan kişinin gözlemlerini doğru şekilde aktarması gerekiyor. Bunun için;
Nöbet geçiren kişinin nöbet sırasında videosu çekilebilir,
Kişinin nöbetleri için takvim tutulabilir,
Nöbetlerin sayısı, günü, saati, süresi ve türü hakkındaki bilgiler not edilebilir.
6. Kaç tür epilepsi nöbeti vardır?
Epilepsi nöbetlerinin beynin belirli bir bölgesinde anormal elektriksel boşalma olması sonucu gerçekleştiğini yukarıda belirtmiştik. Epilepsinin türüne göre beynin anormal elektriksel boşalımı belirli bir bölgeyle sınırlı kalabilir veya daha uzak alanlara yayılabilir. Nöbetler yayılma hızı ve yayıldığı bölgeye göre farklı türden belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur. Bu aşamada 25’ten fazla nöbet türü ve 100'den fazla epilepsi sendromu olduğunu söyleyebiliriz.
7. Peki bahsi geçen epilepsi nöbeti türleri nelerdir?
Epilepsi nöbetleri, anormal elektriksel aktivitenin yayılım şekline göre genellikle, parsiyel ve jenaralize olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor:
Parsiyel Nöbetler: Anormal elektriksel aktivite, beynin sınırlı bir alanında başlayıp o bölgede kalabileceği gibi elektriksel boşalımın kuvvetine ve yayılım hızına bağlı olarak komşu alanlara veya daha uzak alanlara da yayılabilir. Bu tip nöbetlerde beynin tamamı eş zamanlı olarak etkilenmez.
Jeneralize Nöbetler: Anormal elektriksel aktivite ya başlangıçtan itibaren eş zamanlı olarak tüm beyin bölgelerini etkiler ya da parsiyel nöbetlerde olduğu gibi sınırlı bir alandan başlayıp beynin diğer tüm alanlarına yayılması ile jeneralize hale gelir.
8. Epilepsi nöbetleri ne zaman gerçekleşir?
Ataklar hiçbir neden yokken ortaya çıkabileceği gibi açlık, ateşli hastalıklar, birlikte kullanılan diğer ilaçlar, uyku sırasında veya bazı hastalarda da uykusuz kalmakla ortaya çıkabilir. Hem uyku hem de uykusuzluk atakları tetikleyebilir.
9. Epilepsi nöbetleri sırasında neler yapılmalıdır?
Ataklar yaklaşık bir iki dakika içerisinde sona ereceğinden hastaya herhangi bir şekilde müdahale edilmemelidir. Eğer daha uzun sürerse hasta mutlaka hastaneye götürülmelidir.
Hastanın nöbet geçirdiği sırada düşme ve kasılma gibi durumlarda etrafta hastaya zarar verebilecek keskin bir obje veya sert bir cisim varsa hasta o tehlikeden uzaklaştırılmalıdır.
Kriz anında hastanın boğazını sıkan sıkı bağlanmış kravat, eşarp gibi giysiler hastanın rahat nefes alabilmesi için gevşetilmelidir.
Hastaya kolonya koklatmanın epilepsi nöbetlerinde tedavi edici hiçbir anlamı yoktur.
Nöbet geçiren bir hastanın yakınları ya da çevresindeki insanlar tarafından kol ve bacaklarının tutulması, bastırarak kontrol altına alınmaya çalışılması omuz çıkığı oluşması gibi ortopedik sorunlara sebebiyet verebilir.
Hasta kasılırken ağzını açmaya çalışmak; çene çıkığı, dişlerini kırma, açmaya çalışan kişinin parmaklarının hasta tarafından ısırılması, kanamaya sebep olma gibi pek çok olumsuzluklara sebebiyet verebilir.
Kişi kendine geldikten sonra yorgunluk hissedebilir, geçici olarak bilinç kaybı, sersemlik durumu söz konusu olabilir. Bu yüzden hasta bir süre dinlendirilmelidir.
10. Epilepsi hastalığı nasıl tedavi edilir?
Epilepsi hastalığı tedavi edilen ve kontrol altında tutulabilen bir hastalıktır ancak tedavi ve izlem süreci uzun sürebilir. Hastalığın nedenini bulmak tedavinin başarısını belirleyen en önemli faktördür. Hastalığın tedavisi için farklı yöntemler vardır. Bu yöntemleri ilaç tedavisi, epilepsi cerrahisi ve pil uygulamasıdır. Epilepsi ilaçları hastalığın iyileştirilmesinden çok baskılanması için kullanılır ve hastaların nöbetleri kontrol altında tutulur. Epilepsi cerrahisinde uygun bulunan kişiler başarıyla tedavi edilir. Pil uygulamasında ise beyne yerleştirilen pil sayesinde hastalık tedavi edilir. Eğer bu hastalıktan muzdaripseniz, doktorunuz sizin için bu tedavi yöntemlerinden en uygun olanını belirleyecektir.
Yorum Yazın
Epilepsi nöbeti geçiren birisiyle karşılaştığınızda, nefesini engellemeyecek ve vücuduna zarar vermeyecek sakin hareketlerle kişiyi yana çevirmenizde de fayd... Devamını Gör
Allah kimsenin basina vermesin. Eşimde var. Gerçekten zor bir hastalık. Nobetin ne zaman geleceği hiç belli olmuyor. Allah herkese şifasını versin.
Size de şifa ve sabrını versin Allah.
8 yaşındayken geçirdiği trafik kazası nedeni ile beyindeki kılcal damarları ezilen ve bu yüzden serebral palsi olan abim var. beraberinde epilepsi de var ken... Devamını Gör