Osmanlı Döneminde Padişahların Hacca Gitmemesinin Ardındaki Sebep Neydi?
Osmanlı Döneminde Padişahların Hacca Gitmemesinin Ardındaki Sebep Neydi?
30.11.2024 - 15:59
Osmanlı padişahlarının neden hacca gitmediği, yıllardır tartışılan ilginç bir konu. Kutsal topraklara olan bağlılıkları bilinse de padişahlar, bu ibadeti yerine getirmekten kaçındılar. Aslında bu kararlarının ardında, yalnızca dini değil, siyasi ve askeri sebepler de bulunuyor. Hac gibi uzun bir yolculuk, imparatorluğun yönetim sistemine uymuyordu. Ancak padişahlar, kutsal topraklara gönderdikleri vekiller ve sembolik emanetlerle bu bağlılığı farklı yollarla sürdürdüler.
Kaynak: Murat Bardakçı
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Osmanlı padişahlarının hacca gitmeme sebepleri, imparatorluğun siyasi ve askeri yapısıyla doğrudan ilişkili. Hac yolculuğu, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk dönemlerinden itibaren oldukça uzun bir süreçti.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
19. yüzyıla kadar hacca gitmek ve geri dönmek yaklaşık dokuz ay sürüyordu. Bu kadar uzun süre tahtı boş bırakmak, padişahlar için ciddi bir risk oluşturuyordu.
Olası taht mücadeleleri, düşman saldırıları ve imparatorluğun yönetiminden uzaklaşma ihtimali, padişahların başkentten ayrılamamasına neden oluyordu.
Osmanlı'dan önceki Türk devletlerinde de hükümdarların hacca gitmesi yaygın bir uygulama değildi. Gazneli, Karahanlı, Selçuklu ve Babür hanedanları gibi pek çok Türk devleti yöneticisi, siyasî kaygılar nedeniyle hacca gitmedi.
Ancak hacca gidememek, kutsal topraklara olan bağlılığın göstergesi olmaktan vazgeçmek anlamına gelmiyordu.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Padişahlar, yerine vekiller göndererek hac ibadetini dolaylı yollarla temsil etmeye çalıştılar. Hatta padişahların saçları bile bu görevi üstlendi!
Padişahlar, fiziksel olarak hacca gitmeseler de saçlarını göndermek gibi oldukça özel bir uygulamaya sahipti. Berberbaşı, padişahın saçlarını özenle keser, bu saçlar gümüş bir leğende yıkanır ve buhurlarla tütsülenirdi.
Daha sonra mühürlenmiş bir çekmeceye konularak “surre” adı verilen resmî hac kervanına teslim edilirdi.
Emanetler önce Mekke’ye, ardından Medine’ye götürülür ve Hz. Muhammed’in mezarının yakınında bir yere gömülürdü. Bu gelenek, padişahların kutsal topraklara olan manevi bağlılıklarını göstermenin sembolik bir yoluydu.
Osmanlı tarihinde hacca giden tek hanedan üyesi, Fatih Sultan Mehmed’in oğlu Cem Sultan’dır. Cem Sultan, babasının vefatından sonra taht mücadelesini kaybetmiş ve Memlük Sultanlığı'na sığınmıştır.
İçeriğin Devamı Aşağıda
Reklam
Memlükler, Cem Sultan’a hürmet göstermiş ve onun Mekke’ye gitmesine izin vermiştir. Cem Sultan, annesi ve eşiyle birlikte hacca gitmiş ve bu ibadeti yerine getiren tek hanedan üyesi olmuştur.
Osmanlı padişahları ve şehzadeler hacca gidemezken, hanedan mensubu kadınların bu ibadeti yerine getirmesi daha kolaydı. Siyasî bir otoriteleri olmadığı için kadın hanedan üyelerinin hacca gitmesi herhangi bir tehdit oluşturmuyordu.
Örneğin 1573 yılında Sultan II. Selim’in kızı Şah Sultan, hanedanın temsilcisi olarak hacca gitmiştir.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Reklam
Sakarya Üniversitesi Almanca Mütercim ve Tercümanlık bölümü öğrencisiyim. Alt yazı tercümanlığı, sosyal medya içerik üreticiliği ve editörlük görevlerinde bulundum. Onedio'da yaşam ve genel kültür kategorilerinde içerik üretiyorum. Farklı kültürleri ve birbirinden ilginç hikayeleri okuyucularla buluşturmayı seviyorum.
Tüm içerikleri
Yorum Yazın
Diğer her konuda olduğu gibi padişahlar dini kuralları istediği gibi esnetir ama gariban halkın tepesine din diye çökerlerdi. Özel bir sebep aramaya gerek yo... Devamını Gör