Sabah Alarmını Ertelemek Sandığınız Kadar Masum Değil: Zararı Aslında Çok Büyük
Sabah alarmı ertelendiğinde kazanıldığı düşünülen birkaç dakikalık ek uyku, nörobilim uzmanlarına göre sanıldığından daha karmaşık ve olumsuz bir süreci tetikliyor. Uyku döngüsünün yapısını bozan bu kısa aralıklar, beynin uyanma mekanizmasını düzensiz hâle getirerek gün boyu sürebilen zihinsel yavaşlama, odaklanma güçlüğü ve enerji düşüklüğü gibi etkiler yaratabiliyor. Güncel araştırmalar erteleme alışkanlığının biyolojik ritmi sekteye uğrattığını ve sağlıklı bir uyanış için gerekli hormonal dengeyi bozduğunu ortaya koyuyor.
Sabah alarmını ertelemek çoğu kişinin günlük rutininin neredeyse değişmez bir parçası.
Çalan alarmı susturup birkaç dakika daha gözleri kapamak kulağa masum bir rahatlama gibi gelse de uzmanlar bunun düşündüğümüzden çok daha olumsuz sonuçlar doğurabileceğini söylüyor. Son araştırmalar, erteleme tuşuna basmanın uyku düzenini bozduğunu, beyin fonksiyonlarını yavaşlattığını ve gün boyunca sürebilen bir yorgunluk hissine neden olabileceğini ortaya koyuyor.
Uzmanların dikkat çektiği noktaların başında sabah uyanışının doğal ritminin kesintiye uğraması geliyor.
Modern yaşam temposu, geç yatma alışkanlıkları ve ekran karşısında geçirilen uzun saatler derin bir uykuya dalmayı zorlaştırırken, sabah alarmı ertelendiğinde beyin kısa bir süre için yeniden uyku döngüsüne girmeye çalışıyor. Ardından birkaç dakika sonra çalan ikinci alarm, bu döngüyü yarıda keserek kişiyi adeta derin bir uykudan çekip alıyor. Nörobilimciler bu durumu “uyku ataleti” olarak tanımlıyor ve yoğun sersemlik, odaklanma kaybı ile karar vermede güçlük gibi belirtilerin gün boyu devam edebileceğini belirtiyor.
Uyku döngülerinin yaklaşık 90 dakikalık periyotlar halinde ilerlemesi nedeniyle, alarm ertelemek çoğu zaman beynin yeni bir döngü başlatmasına neden oluyor.
Kişi tekrar uyandırıldığında bu döngünün ortasından zorla çıkartılması, bedeni dinlendirmek yerine daha da yorgun hissettirebiliyor. Bu nedenle, aslında birkaç dakika daha uyuyarak dinleneceğini düşünenler tam tersi bir etkiyle karşılaşıyor.
Fizyolojik etkiler bununla da sınırlı değil. Normalde vücut sabaha hazırlanırken kortizol ve adrenalin gibi uyanıklık hormonlarını dengeli biçimde yükseltiyor.
Ancak erteleme alışkanlığı, bu hormonların kısa aralıklarla ve düzensiz şekilde salgılanmasına yol açıyor. Bu da çarpıntı, gerginlik, stres ve anksiyete gibi belirtileri tetikleyebiliyor. Ayrıca gece boyunca biriken adenozinin parçalanması sekteye uğradığı için gün içinde bitkinlik ve zihinsel bulanıklık daha yoğun hissediliyor.
Psikologlara göre işin bir de davranışsal boyutu var. Alarmı ertelemek, güne daha başlamadan ilk görevin ötelenmesi anlamına geliyor. Bu durum bilinçaltına “hazır değilim” mesajı göndererek motivasyonu düşürebiliyor. Sonuç olarak, aceleyle hazırlık yapılması, kahvaltının atlanması ve geç kalma telaşı sabahın daha stresli bir hâle gelmesine neden oluyor.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
İlginizi çekebilir:
Har Vurup Harman Savuruyorlar: Para Harcamayı En Çok Seven Burçlar
Yorum Yazın
İnsanları pskolojik deli yaptınız, her şeyi takıntı haline getiriyoruz artık.
ertelemek çeşitli sıkıntılara yol açıyor diyor ki doğru da. takıntı yapacak deli olacak bir şey değil ben bilimsel boyutunu bilmememe rağmen yıllardır böyle ... Devamını Gör