Thatcher Gorbaçov'u Çok Sevmiş

İngiltere’nin geçen yıl ölen Demir Lady lakaplı eski Başbakanı Thatcher’a ait, yeni yayımlanan kimi gizli belgelerde, 1984’te Londra’yı ziyaret eden Gorbaçov’un İngiliz Başbakanı’nı “yeni bir Sovyetler” için ikna ettiği ortaya çıktı. Belgelere göre, Thatcher, dönemin ABD Başkanı Reagan’a Gorbaçov’u sevdiğini söyledi.

(soL - Dış Haberler) İngiltere’de dün yayımlanan gizliliği yeni kaldırılmış belgeler, Sovyetler Birliği’nin tasfiyesinde önemli rol oynayan Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov’un daha başkan seçilmeden önce İngiltere’nin Demir Leydi lakaplı Başbakan’ı Margaret Thatcher’ın, onun ülkesine ihanet edebilecek karakterde bir lider olacağını anladığını gösteriyor.

Açıklanan belgelerde, Sovyetler Birliği’nin 1991’de çözüşünden sorumlu olan Gorbaçov’un devlet başkanı seçilmesinden hemen önce, 1984’te Thatcher’ın davetiyle gittiği Londra’da, Demir Lady’i ve dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan’ı Sovyetler Birliği’nin yakında Batı’yla işbirliği yapabilecek bir lider tarafından yönetebileceğine ikna ettiği ortaya çıktı.

Bu görüşmede Thatcher ve Gorbaçov, saatlerce Yahudi göçünden, sosyalizm ve kapitalizme dair çok sayıda konuda konuşturlar. İkilinin tartışmalarının büyük bir kısmında ise silahlanma yarışı ele alındı.

‘Birlikte iş yapabiliriz’

Yayımlanan belgelere göre, Gorbaçov’la, Soğuk Savaş ve silahlanma yarışı üzerine konuşmalarının hemen ardından Thatcher, Reagan’a ilettiği gizli bir notta, “Birlikte iş yapabileceğimiz biri olduğunu düşünüyorum. Aslında onu (Gorbaçov) oldukça sevdim” diye yazdı. Thatcher’ın notu şöyle devam etti: “Sovyet sistemine tamamen sadık olduğuna dair hiç şüphe yok ancak dinlemeye, samimi bir diyalog kurmaya ve kendi kararını vermeye hazır.”

Bu buluşmadan birkaç gün sonra Camp David’e uçan Thatcher; Reagan’ı, Gorbaçov’un diğer Kremlin liderlerinden farklı olacağına ikna etti.

Reagan daha sonra 1990’da gazetecilere, “Thatcher bana Gorbaçov’un diğer Kremlin liderlerinden farklı olacağını anlattı. Büyük bir fırsat olduğuna inanıyordu. Elbette tamamen haklı olduğu kanıtlandı” demişti. 1985 Martında Sovyetler Birliği Devlet Başkanı olan Gorbaçov, ülkenin çözülüşünde büyük bir rol oynamıştı.

Madencilere karşı orduyu kullanacaktı

Thatcher’la ilgili açıklanan belgelerde ayrıca Demir Leydi’nin 1984’teki grev yapan maden işçilerine karşı orduyu devreye sokmayı planladığı ortaya çıktı. Yayımlanan belgelere göre Thatcher, grevin en şiddetlendiği dönemde, gıda stoklarının tükendiği ve ülkenin duraklamaya gireceği gerekçesyle olağanüstü hal ilan etmeyi düşünüp ordudan acil durum planları hazırlanmasını istedi. Belgelerde, hükümetin resmi politikasının orduya başvurmama yönünde olduğu ancak Thatcher hükümetinin kömür stoklarının askerler tarafından nakliyesini gündeme alıp ordudan yardım isteme planları yaptığı belirtildi.