Türkiye'den 'Holokost' Mesajı

Türkiye, Birleşmiş Milletler Holokost Kurbanlarını Anma Günü etkinliklerine bu yıl farklı bir perspektifle yaklaşıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Polonya'daki Nazi Toplama Kampı'ndaki etkinliğe, Meclis Başkanı Cemil Çiçek ilk kez Ankara'da düzenlenen sempozyuma katılıyor.

'Holokost Kurbanlarını Anma Günü' nedeniyle Başbakan Ahmet Davutoğlu bir mesaj yayımladı. Davutoğlu mesajına, 'Tarihin en büyük suçu olan ve 6 milyondan fazla masum insanın ölümüyle sonuçlanan Holokost sırasındaki en vahşice katliamların gerçekleştirildiği Auschwitz-Birkenau kampının kurtarılışına tekabül eden 27 Ocak gününde, Holokost sırasında yaşamını yitiren milyonlarca masum insanın acısını paylaşıyoruz.' sözleriyle başladı.

Türkiye'nin 2008'den bu yana Uluslararası Holokost Anma İttifakı toplantılarına gözlemci olarak katıldığını ve bu kuruluşun faaliyetlerine etkin biçimde katkı sağladığını belirten Davutoğlu, Türkiye'nin tarih boyunca Musevilere yaklaşımını şu sözlerle anlattı:

'Ülkemiz tarih boyunca yaşadıkları ülkelerde gördükleri zulümden kaçan Musevilere kapılarını açmış ve sığınabilecekleri güvenli bir liman olmuştur. Kültürümüzün ve tarihimizin ayrılmaz bir parçası olan Musevi vatandaşlarımız, toplumumuzun diğer unsurlarıyla birlikte, karşılıklı hoşgörü içinde yüzyıllardır uyum içinde yaşamaktadırlar ve yaşamaya da devam edeceklerdir. Bu anlamlı günde, tarihin insanlığa karşı işlenmiş bu en acımasız suçunu şiddetle kınıyor, Holokost sırasında hayatını kaybeden milyonları saygıyla anıyorum.”

Davutoğlu, Anma Günü nedeniyle 2011 yılından bu yana Musevi Cemaati tarafından İstanbul'daki sinagoglarda ve son olarak da Kadir Has Üniversitesi'nde düzenlenen anma etkinliğinin bu yıl Ankara'da yapılmasının ayrı bir anlam taşıdığını vurguladı:

'2011 yılından beri Musevi Cemaatimiz tarafından İstanbul’daki sinagoglarda gerçekleştirilen ve geçen sene de Kadir Has Üniversitesi’nde düzenlenen anma törenlerinin, bu sene Bilkent Üniversitesi’nin ev sahipliğinde, Sayın TBMM Başkanımızın iştirakiyle başkentimizde gerçekleştirilmesinin ülkemizin Holokost Anma faaliyetlerine verdiği önemin bir diğer göstergesi olduğu kanaatindeyim.'

Çiçek önce Prag'da ardından Ankara'da

Meclis Başkanı Çiçek, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun sözünü ettiği toplantıda konuşmacı oldu. Bilkent Üniversitesi ev sahipliğinde ve Türkiye Musevi Cemaati'nin katkılarıyla gerçekleştirilecek etkinlikte Uluslararası Holokost Anma İttifakı Türk Heyeti Başkanı Emekli Büyükelçi Ertan Tezgör de yer alıyor. Türkiye Musevi Cemaati Başkanı İshak İbrahimzadeh'in bir konuşma yaptığı etikinlikte, günün anlamına uygun bir müzik dinletisi ve Holokost'la ilgili bir fotoğraf sergisi de düzenleniyor.

Çiçek, bu yılki anmalar için pazartesi günü de Çek Cumhuriyeti'ndeydi. Çiçek, soykırımın en sert yaşandığı Polonya'daki Auschwitz Kampı dışında Nazilerin toplama kampları oluşturduğu Prag'daki törenlere de katıldı. Meclis Başkanı bu ülkede Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Yahudi Kongresi tarafından “BM Uluslararası Yahudi Soykırımı Kurbanlarını Anma Günü” vesilesiyle düzenlenen “Dördüncü Uluslararası ‘Bırak Halkım Yaşasın’ Forumu”nda yer aldı.

Çavuşoğlu Polonya'daki Nazi Kampı'nda

Holokost Anma Günü etkinlikleri kapsamında Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Nazi kamplarında öldürülen Yahudiler için Polonya'da düzenlenecek anma törenine katılıyor. Yahudilerin gaz odalarında öldürüldüğü Polonya'daki Auschwitz-Birkenau Kampı'ndaki etkinlikte Türkiye'yi, Bakan Çavuşoğlu ile birlikte Türk Musevi Cemaati Başkan Vekili Jozef Nassi ve Ortaköy Sinagogu Başhahamı Rav Naftali Haleva'nın da yer alacağı heyet temsil edecek. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun anma törenlerine katılacağı Auschwitz - Birkenau toplama kampı, 1.1 milyon Yahudi'nin öldürüldüğü yer olarak biliniyor.

'Holokost ayrımcılığın bir sonucudur'

Başbakanlık'a bağlı Basın-Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün Ankara'daki etkinlikle ilgili duyurusu Türkiye'nin Holokost Anma Günü'ne bakışını ortaya koydu. Açıklamada 'Tarihin en büyük suçlarından biri olan Holokost esasen ırkçılığın, ayrımcılığın, aşırıcılığın, hoşgörüsüzlüğün bir sonucudur.' denildi. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Museviler başta olmak üzere, Roman ve engelliler dahil, 6 milyondan fazla masum insanın Nazi rejimi ve işbirlikçilerince, Avrupa’nın çeşitli yerlerinde, bürokratik yollar kullanılarak, sistematik bir şekilde ve vahşice katledildiği belirtildi.

'Antisemitizm ve İslamofobi önlenmeli'

Başbakanlık, Holokost Anma Günü etkinlikleri kapsamında Türkiye'de düzenlenen etkinliklerin perspektifini şu sözlerle çizdi:

'Son günlerde özellikle Avrupa'da artan ırkçılık, yabancı düşmanlığı, anti-semitizm ve İslamofobi, esasen toplumların zenginliği olan farklılıklara karşı tahammülsüzlüğü yaratmakta, bu da hepimizi üzen terörist saldırılara yol açabilmektedir. Aşırılıklarla mücedele edilmesi, toplumların huzur içindre bir arada yaşayabilmeleri için elçemdir. Ülkemiz bu doğrultuda ırkçılık, yabancı düşmanlığı, ayrımcılık, anti semitizm ve İslamofobi'nin önlenmesine yönelik ilkeli tavrını bugün olduğu gibi olduğu gibi gelecekte de kararlılıkla sürdürecektir. Bu tutum, ecdadımız bize mirasıdır.'

Açıklama, 'Tarihin en büyük suçlarından olan Holokost ve benzeri suçları hatırlamak, anmak ve gelecek nesillere öğreterek bir daha yaşanmamasını sağlamak bir insanlık görevidir. Ülkemiz de bu ve benzeri suçların önlenmesi için gereken tüm adımları atmaktadır' ifadeleriyle son buldu.

Holokost Anma Günü

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2005 yılında aldığı bir kararla, en büyük Nazi toplama kampı olan ve bir milyondan fazla insanın öldürüldüğü Auschwitz-Birkenau kampının kurtarıldığı gün olan 27 Ocak'ı Holokost kurbanlarına duyulan saygının göstergesi olarak, “Uluslararası Holokost Anma Günü” olarak belirledi. Türkiye'de 2010 yılından bu yana Musevi Cemaati'nin de katkılarıyla İstanbul'da anma etkinliği düzenleniyor.

Geçtiğimiz yıl Kadir Has Üniversitesi'nde dördüncüsü düzenlenen törene Dışişleri Bakanlığı'nı temsilen Bakan Yardımcısı Büyükelçi Naci Koru katıldı. Dışişleri Bakanlığı'nın daha önce Genel Müdür düzeyinde katıldığı anma programında Türkiye ilk kez geçtiğimiz yıl bakan yardımcısı düzeyinde yer aldı. 2014'teki törene o dönem Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Ahmet Davutoğlu da bir mesaj göndermişti.

Polonya'daki Auschwitz Kampı'nda düzenlenen uluslararası törene ise Türkiye ilk kez 2011 yılında AB eski Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış'la katıldı.

Bu yılki törenler ise hem Ankara'da yapılması, hem de Meclis Başkanlığı düzeyinde temsil nedeniyle ilk olma özelliği taşıyor.

• Al Jazeera