Türkiye-Rusya İlişkileri: Türkiye'nin Atmayı Planladığı 9 Adım

Türkiye-Rusya arasındaki ilişkiler Rus uçağının düşürülmesinden bu yana gergin. Türkiye'nin ilişkileri eski günlerine döndürmek için 9 adımdan oluşan yol haritası belirlediği, karşılıklı adımlarla yol almayı planladığı ve aracı ülke istemediği ifade ediliyor. Basına yansıyan detaylara göre nihai hedef, 15 Aralık’a kadar eski günlere dönmek...

Uçak krizinin ardından iki ülke arasında ilk resmi temas Rusya Milli Günü'nde sağlanmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin'e hitaben mesajında Rus vatandaşlarının Rusya Günü'nü kutlamış ve 'yakın zamanda Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin hak ettiği seviyeye yükselmesini diliyorum' demişti. 

Başbakan Binali Yıldırım da Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev'e aynı vesileyle tebrik mektubu göndermişti.

Bu hamlenin ardından Kremlin Sözcüsü Peskov, 'Ne yazık ki, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın mektubunda tebrikler dışında somut husus yoktu.' dedi. Türkiye ile ilişkileri düzeltmek istediklerini de belirten sözcü, 'Ankara'nın belli adımları atması gerek' açıklamasını yapmıştı.

Yeni Şafak'tan Çetiner Çetin'in haberine göre  karşılıklı atılacak adımlarla eski günlere dönmeyi hedefleyen Ankara, 9 adımdan oluşan yol haritasını belirledi.

Habere göre Türkiye'nin atmayı planladığı adımlar şöyle:

Nihai hedef 15 Aralık tarihine kadar ilişkilerin uçak düşürme krizinden önce olduğu gibi en üste seviyeye taşınması. Bunun için de ilişkilerde 15 Ağustos'a kadar normalleşme, ardından üst seviyeye çıkarma hedefleniyor.

Aralık ayına kadar olan altı aylık sürecin ilk üç ayında yani Ağustos ayında Ankara, Rusya'ya'daki tüm etkinliklere, toplantılara ilgili bakanlıkların üst seviyesinde katılım sağlayacak. Katılım bakan yardımcısı, müsteşar, genel müdür düzeyinde olacak.

İlişkilerin normalleşmesi için bir önemli tarih de 1 Eylül'e kadarki süreç olarak belirlendi. 1 Eylül'e kadar ekonomik, siyasi, kültürel ve sosyal alandaki hasar tespiti tamamlanacak. 

İkinci üç aydan itibaren hasar tespitlerinin giderilmesi için özellikle siyasi ve ekonomik alanda işlerin yeniden rayına oturması için kurumların Rusya'daki muadilleri ile network'üne katkı sağlanacak.

İki ülke halklarının etkileşimini eski düzeyine çekmek için medya ve STK'larla iletişim süreci oluşturulacak.

Türkiye'nin dost ve komşu Rusya ile ilişkilerin geliştirilmesi için özellikle medya alanında kamu diplomasisi çalışmaları yapılacak. Özellikle düşen uçağın Rus pilotun hatası olduğu ve böylesine gerilimli süreçlerde diyalog ve diplomasi kanallarının açık tutulmasının ilişkilerin geliştirilmesine katkı sunacağı vurgusu yapılacak. 

SSCB'nin dağılması ile birlikte Türkiye'nin Rus halkının yanında olduğu ve artık Türkiye'de gelişen akrabalık ilişkilerinin iki ülke halkı arasındaki ilişkileri aile ilişkilerine kadar taşıdığı anlatılacak. SSCB'nin dağılması ile birlikte Türk Cumhuriyetlerinde Rusya ile ülkelerin kalkınmasına verilen ortak çabalar anlatılacak. Türk sinema sektörünün Rusya'daki faaliyetlerine destek verilecek.

Dışişlerinde hali hazırda değişim süreci olduğu için Rusya ve Ortadoğu (Suriye) masası eş güdümlü çalışacak.

İlişkilerin normalleşmesi ve üst seviyeye çekişmesi için Rusya ile ilişkiler sürecine katkı sunacak kurumlardan oluşan bir çalışma grubu oluşturulacak.

TOOB, TÜSİAD, MÜSİAD gibi kurumların muadilleri ile birlikte ilişkilere destek vermesine önem gösterilecek.

Daha önce ilişkilerin normalleşmesi için aracılık yapmak isteyen iki ülke olmuştu ancak Ankara, Rusya ile ilişkilerin gelişimi için karşılıklı hamlelerle yol almayı planlıyor. Böylelikle sürecin daha hızlı yol alınacağı düşüncesi var. Masada kötü örnek olarak İsrail süreci nedeniyle Ankara aracı ülke istemiyor. İsrail ile aracı ülke olmasaydı sürecin daha hızlı yürüyeceği görüşü hakim.