Yunanistan Seçimlerinde Zafer Syriza'nın

Yunanistan'da genel seçimi Radikal Sol İttifak Syriza kazandı. Yüzde 36,3 ile 149 vekil çıkaran Syriza  tek başına hükümet kurabilme fırsatını iki sandalyeyle kaçırdı. Koalisyon arayışı gündemde. 

300 sandalyeli parlamentonun üyelerini seçmek için sandığa giden Yunan halkı, Avrupa Birliği’nin dayattığı ekonomik programa ve tasarruf önlemlerine meydan okuyan Syriza’yı, seçimden açık ara birinci parti çıkardı.

Seçimden önceki hükümetin kurucusu ve tasarruf önlemlerinin uygulayıcısı olan Nea Dimokratia ikinci parti olurken; aşırı sağcı-ırkçı Altın Şafak, Yunan Meclisi’ne 3. parti olarak girdi. Merkezdeki To Potami, Yunan Komünist Partisi, PASOK ve Bağımsız Yunanlılar hareketi parlamentoya giren diğer partiler oldu.

Seçim sandıklarının % 72’sinin açılmasının ardından; Syriza % 36.03, merkez sağdaki Nea Dimokratia % 28.15, aşırı sağcı-ırkçı Altın Şafak % 6.34, merkez ağırlıklı To Potami % 5.9, Yunanistan Komünist Partisi % 5.4, merkez soldaki PASOK % 4.7 ve Bağımsız Yunanlılar % 4.7 oy alarak Yunan Meclisi’nde temsil hakkı kazanmış gözüküyor. Bu sonuçlara göre Syriza 149 vekil çıkarabilirken, hükümeti kurmak için gerekli olan 151 milletvekiline ulaşmak için koalisyon ihtimali üzerinde duruluyor.

Açılımı Radikal Sol Koalisyon (Synaspismós Rhizospastikís Aristerás) olan Syriza, Yunan solundaki farklı grupların seçim koalisyonu olarak doğdu. 2004’te % 3.3 oy alarak parlamentoya giren Syriza, 2012 Haziran’ındaki seçimlerde % 26.9 alarak Yunan Meclisi’ne 2. parti olarak girdi. 2013 yılında tek bir parti örgütüne dönüşen Syriza, 2014’teki AB seçimlerinden de birinci parti olarak çıktı. Partinin 41 yaşındaki lideri Aleksis Tsipras da Yunan siyasetinin en popüler liderlerinden birine dönüştü.

Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve IMF’den oluşan troyka tarafından belirlenen tasarruf paketine karşı duruşuyla sivrilen Syriza’nın seçim vaatleri arasında; Yunanistan’ın 320 milyar Euroluk kamu borcunun kısmen silinmesi, geri kalan borcun yeniden yapılandırılması, yoksulların kamu kaynaklarından daha fazla faydalandırılması, zenginlerden daha çok vergi alınması, asgari ücretin yükseltilmesi ve yeni bir istihdam politikasının uygulanması bulunuyordu.

Seçim zaferinin belli olmasından sonra Atina Üniversitesi’nin önündeki kutlamalara katılan ve zafer konuşması yapan Syriza lideri Aleksis Tsipras şunları söyledi;

“Yunan halkı tarih yazdı, umutlar tarih yazdı. Yunan halkı sayfayı çevirdi. Yunan halkı bize kuşkuya hiç yer bırakmayan bir zafer bağışladı. Halkımız değişen Avrupa için örnek oldu. Yarından işe başlıyoruz. 5 yıl süren baskı sürecinin sonuna geldiğimizi ilan ediyoruz. Memorandum bugünden itibaren tarih oluyor. Yunan halkı bize açık çek vermedi ama Hükümet olmamızı ve süreci başlatmamızı söyledi. Bugün yenen ve yenilen yok. Bugün kazanan varsa o da Yunanistan emek hareketidir. Tüm Avrupa halklarına dayanışma çabalarından dolayı teşekkür ederiz. Yeni Yunan halkı AB içinde yaşanılır ve kabul edilir bir program için pazarlığa hazırdır. Bütünlüklü ve ulusal planlarımızla pazarlık masasına oturacağız. Ülkenin yeniden yapılandırılması çabamız başlayacak ve tahakküm politikalarını kabul etmeyeceğiz. Önceliğimiz kriz dolayısıyla kaybedilen ulusal bağımsızlığımızı, kaybedilen onuru kazanmaktır. AB ile ne çatışmaya gireceğiz ne de boyun eğeceğiz. ”

Tsipras 1974 doğumlu. 1980'lerin sonunda Yunanistan Komünist Partisi'nin gençlik örgütü içinde siyasi eylemliliğe ilk adımı attı.

Atina Teknik Üniversitesi'nde inşaat mühendisliği eğitimi aldı. Üniversite yıllarında öğrenci hareketleri içinde aktif rol üstlendi.

İlerleyen yıllarda, Syriza'yı kuran gruplardan en büyüğü olan Synaspismos içinde önemli roller edindi ve 33 yaşında lideri oldu. Daha sonra ise Syriza'nın liderliğine geldi.

Kravat takmaması dikkat çeken Tsipras'ın en büyük zevklerinden birinin motosiklet kullanmak olduğu belirtiliyor. Syriza'nın yükselişinde en önemli nedenin, AB-IMF kurtarma paketleri karşılığında hayata geçirilen kemer sıkma politikalarına Yunan kamuoyunda büyüyen tepki olduğu düşünülüyor.

Syriza'nın programının temelinde de bu kemer sıkma politikalarını ret bulunuyor.

Parti, ülke borçların önemli bölümünün silinmesini, yardımlar için yeni müzakereleri ve sosyal hakların artırılmasını savunuyor.

• Yunanistan'da ortalama aylık maaş 600 euro

• İşsizlik yüzde 25, genç işsizliği ise yüzde 50'e yakın

• Euro bölgesindek krizle beraber ülke ekonomisi yüzde 25 daraldı

• Ülkenin borcu, gayri safi milli hasılasınn yüzde 175'ine denk geliyor

• AB, Avrupa Merkez Bankası ve IMF'den alınan borç miktarı 240 milyar euro

ZETE, BBC Türkçe