Başarı Beyinde Nasıl Yaratılır?
Beyin iki lob, milyarlarca sinir hücresi, ortalama %60’ı yağdan oluşan, üst düzey görevleri üstlenmiş hayati bir organımızdır. Bir kas gibidir, tıpkı vücut geliştirme yaparken kas gelişimi için zorlanma şart ise, beyinde de tekrar ve zorlanmalar gelişim sağlar. Çalışmamak kası küçültüyorsa, çalışmayan beyin ise işlevini zamanla kaybetmekle lanetlenmiştir. Dünyanın en başarılı insanların hayatlarını incelediğimizde, beynine nasıl yatırım yaptığını fazlasıyla görebilmekteyiz. Mesela dünyaca ünlü Microsoft’un sahibi Bill Gates, hâlâ haftada bir kez ya da 2 haftada bir kez, bir kulübeye kapanıp, beynini geliştirmek için kitap okuması yapmakta, düşüncelerini analiz edip kendini dinlemektedir. Tesla’nın sahibi olarak bildiğimiz Elon Musk “Sayısını hatırlayamadığım kadar kitap okuyorum ve devamlı neleri farklı yapabileceğimi düşünüyor, spor yapıp düşüncelerimi düzenlemek için beynime destek oluyorum.” diyor. Bu örnekler çeşitli kavramlarla ile desteklenerek çoğaltılabilir, ancak tüm bu kavramların birleştiği üst kavramlar bizim beyin gücümüzü ateşlemekte, bize destek olmaktadır.
Öte yandan birçok şirket özellikle son dönemde, sinir bilimi yönetim modellerinin zeminine oturtmaya çalışarak, önce insanın bireysel dönüşümünü tamamlayıp, kendinden başlayarak, diğer iletişim kurduğu insanları anlamaya yönelik adımlar atmışlardır.
Ancak şirket diye isimlendirdiğimiz oluşumun altında yine insan, yani beyinler vardır. Bir markanın ya da kurumun başarısı, insanı anlama sürecindeki seviyesi ve insanların satın alma davranışları, karar süreçleri gibi hayati önem taşıyan birçok kavramı çözebilme yetenekleriyle paraleldir. Özellikle hitap edilen kesime ya da kişilere yönelik davranışsal analizler, nokta atışı sonuçlar almayı sağlayabilmektedir. Öncelikle, optimize edilmiş en verimli düşünme süreci sağlıklı bir beyin gerektirir ve bu nedenle ‘uyu-ye-sıvı al-egzersiz yap’ döngüsü bu konuda hayati önem taşımaktadır. Rahatsız uyku, özellikle zararlıdır. Kötü bir geceden sonra IQ’nuz yüzde 5 veya daha fazla düşebilir. Stres ve belirsizlik arasında zihinsel esneklik ve en yüksek performans için iyi beslenmiş, dinlenmiş ve oksijenli bir beyin gereklidir.
Sinir bilim alanında esnekliği ve performansı artırmak için liderlerin aşağıdakiler üzerinde çalışmasını önerilmektedir:
1. Nöroplastisite
Hayatımızda yaşadığımız her şey, beynimizi belirli davranış ve alışkanlıklara göre şekillendirip biçimlendiriyor. Ancak hayatımızdaki şu an ki davranış ve alışkanlıklar bize çok da uygun olmayabilir. Yeni, olması istenilen sağlıklı davranışlara dikkati odaklayarak ve tekrar tekrar uygulayarak, beyinde yeni yollar oluşturmak için kimyasal, hormonsal ve fiziksel kaynakları yönlendirmek mümkün. Öte yandan eski bağlantılar ise kullanmadıkları için yok olmaya başlarlar. Yani, bir davranış için tekrar şart, tekrar edilmeyen şey körelir ve yok olur.
Öğrenme, özellikle bir dil veya müzik aleti gibi yoğun dikkat isteyen konular, esnekliği arttırmanın en iyi yoludur. Beyninizin daha önce deneyimlemediği şeylere karşı zorlanmanız, öğrendiklerinizden ayrı olarak beynin gelişimi için fazlasıyla önemlidir. Böylelikle beyin daha esnek hale gelir, bu da duygularınızı düzenleyebilmek, karmaşık sorunları çözmek ve daha yaratıcı düşünmek gibi şeyleri destekler.
2. Beyin çevikliği
Çevik olmak için çevikçe düşünmelisiniz. Beyin çevikliği, farklı düşünme biçimleri arasında kusursuz bir şekilde geçiş yapabilme yeteneğidir: mantıksaldan sezgisel olana, yaratıcı olana. Çeviklik girişimciler için özellikle önemli arz etmektedir. Beynin farklı şekillerde düşünmesi veya farklı fikirleri özümsemesi, trendleri ve fırsatları görmeniz, değiştirebilmeniz, eğrinin önünde olmanızın daha olası olduğu anlamına gelebilmektedir. Aynı anda birden fazla şeyi düşünüp odaklanmaya çalışan kişiler, tüm yaptıkları işlerde daha az başarılı olurlar. Sinir bilim, problemler üzerinde ardışık olarak çalışmayı ve farklı açılardan bakmayı önerir.
3. Zihniyet ustalığı
Sabit bir zihin yapısına sahip olan insanlar zekâ ve yetenek gibi özelliklerin sabit olduğuna inanırlar. Gelişim zihniyetine sahip insanlar ise kendilerini zekalarını ve yeteneklerini yoğun çalışmalarla geliştiren, devam eden çalışmalar olarak görürler. Sabit bir zihniyet durgunluğa, gelişim zihniyeti yenilik ve ilerlemeye yol açar. Sabit zihniyete sahip kişiler, kendilerini gelişim yönünde ilerletmek için nöroplastisite kullanmalıdır. Öte yandan bu kavram, girişimciler için çok elzem olmayabilir. Çünkü bu risk iştahınız ve başarısızlığa karşı tutum ile ilgilidir, bir girişimci riske devamlı giren ve başarısızlık karşısında pes etmeyen bir profildir. Bu nedenle girişimcilerin bu konuda daha rahat olması gayet doğaldır. Bu maddede örnek profillerdir.
4. Basitlik
Sürekli değişen ve dönüşen dünyamız, sınırlı beyinlere imkânsız talepler yükler. Stres yükseliyor ve haliyle karar verme mekanizmalarımız olumsuz etkileniyor. İnsanların, stres hormonlarını azaltma ve beynin yürütme işleviyle ilişkili bölümündeki kıvrımları çoğaltmanın bir yolu olarak ‘mindfulness pratiği’ (bedenlerine, nefeslerine ve şu andaki düşüncelerine odaklanma) beyin için anlamlı bir pratiktir. Ayrıca, kritik olmayan kararların azaltılması, devamlı en ufak ayrıntıya kadar düşünceler içinde boğulmamak, hayatı basitleştirmek beynin rahatlaması içinde önem arz eder. Mesela sadece bir gece önce ne giyeceğinize karar verin ya da her gün aynı şeyi giyin düşüncesi bile zihninizdeki bir düşünce çekmecesini kapatmış olacaktır.
Kendi beyin fonksiyonlarını nasıl geliştireceğini bilen kişiler bu şablonları şirketlerinde, özel hayatlarında uygulayabilirler. Örneğin, departmanlar arası çalışma programları oluşturarak çalışanların yeni nöral yollar geliştirmelerine ve bilinmeyen bilgi ve becerilerde ustalaşırken beyin esnekliği geliştirmelerine yardımcı olurlar.
Ayrıca beyinle ilgili anlayışlarını işyerinde korku ve stresi engellemek ve güven geliştirmek için de kullanmanız mümkün. Stres beyindeki kortizol hormonunu arttırır, bu da düşünceyi ve duyguları kontrol etme yeteneğini olumsuz etkiler. Bu durumun sürekli hale geldiği seviyelerde, insanlar hayatta kalma moduna geçer. Bu mod ise özellikle iş hayatında, yenilik ve risk alma oranını düşürecektir. Ancak bol oksitosin hormonunun bulunduğu (güven, aidiyet gibi) gerçekten heyecan verici bir ortamdaysanız, kıtlık ve hayatta kalmaya değil, bolluğa dayanan kararlar alma olasılığınız çok fazla olacaktır ve bu ortamda yenilik ve risk alma gelişecektir.
Özetle:
Yıllardır gerek iş hayatında gerekse özel hayatta öğrenilmesi gereken en önemli sırlardan birisi, yediğimiz yemeklerin sağlıklı olmasını sağlarsak, daha sağlıklı olabileceğimiz seçimi gibi, iletişim tarzımız, kendimiz için aldığımız kararlar, attığımız adımlar, konuları ele alış tarzımız ne ise, bize karşılık olarak benzer sonuçlar verecek olmasıdır. Eğer uykumuza dikkat etmezsek, öfke durumunu yönetemeyen, dikkat dağınıklığı olan birine dönüşmemiz muhtemeldir. Elbette böyle birinin başarıyı yakalaması hayli zordur. Ya da ısrarla olumsuz düşünceler adasında gezinen birisi, herkese daha şüpheci ve iletişime kapalı bir gözle bakacaktır. Hayatı daha basit bir forma getirip, olumsuz anlam yüklediğimiz yüklerden kurtulur ve bu formülleri hayatımıza prensip olarak yerleştirirsek, bireysel başarı ve huzur çok daha muhtemel olacaktır. Eğer liderlik pelerinini giyip, bunu şirketiniz ya da oluşumunuzdaki diğer kişilere öğretmeye başlarsanız, o zaman hem bireyler hem de oluşumunuz, mutlu ve başarılı olabilmenin en önemli anahtarını elde etmiş olacaktır.
Dünyaca ünlü danışmanlardan biri olan Jim Rohn öğrencisi olan Tony Robbins’e şöyle dermiş: 'Tony, bir şeylerin daha iyiye gitmesini istiyorsan, sen de daha iyiye gitmelisin. Bir şeylerin değişmesini istiyorsan, sen değişmelisin.' -Tony Robbins
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
