Bir Öğrenme Felsefesi Olarak Hibrit Öğrenme
21.yy becerileri olarak görülen iletişim, işbirliği yapabilme, yaratıcılık, problem çözme, analitik düşünme ve seçim yapabilme gibi yetkinlikleri kazandırmada mevcut klasik eğitim anlayışının yeterli olmadığı ve olamayacağının görülmesi gereklidir. Çünkü mevcut eğitim anlayışında yeni bilgi/ler ve deneyim/ler (bunların maalesef çoğu çoktan seçmeli sorularla) derste kazanıldığı varsayımı ile hareket etmektedir. Oysa mevcut bu yapı yukarıda saydığımız becerilerin kazanılmasında temel olan bilişsel esnekliğin, akışkan ve sürdürülebilir zihin yapısının gelişmesinde yeterli olamamaktadır. Hatta yerine göre engellediği bile görülmektedir. Dünün pedagojisiyle bugünün beklentileri yeteri kadar karşılanamamaktadır.
Geleneksel öğrenme ve sınıf anlayışından farklı olarak hibrit öğrenme; online ve offline öğrenmenin bir araya geldiği bir biçim olarak öğrenme sürecini öncesi, sırası ve sonrası olmak üzere üç aşamaya dayandırmaktadır.
Öncesinde çocuk teknoloji tabanlı web 2.0 ya da 3.0 gibi uygulamalarla temel bilgilere eğlenceli ve kalıcı bir şekilde ulaşmaktadır. Sırasında, aşamasında çocuk önce bireysel olarak sonra da akranlarıyla birlikte öncesinde öğrendiği temel bilgileri bilişsel alanın kavrama ve üstü aşamasına taşıyacak sokratik tartışma, zıt panel, kollegyum, münazara, düşün-eşleş-paylaş… gibi teknikler yardımıyla bilgiyi derinleştirmektedir. Son aşama olan sonrasında da çocuk sınıf dışında yapmak üzere problem odaklı senaryolaştırılmış etkinlikler yardımı ile araştırmaya, incelemeye, soruşturmaya ve tasarlamaya yönlendirilir. Bu hibrit öğrenme modelinde böylece çocuk bütünsel ve etkin öğrenir.
Öğretmenlerimizin büyük bir çoğunluğu öğrencilerin karşısına geçip müfredata göre planladıkları dersleri öğrencilere anlatmaktadırlar. Bazı öğretmenler öğrenme-öğretme sürecinde öğrenciyi temel alırken bazı öğretmenler ise maalesef daha çok müfredata ağırlık vermektedirler. Öğrenci temelli ders anlatımını benimseyen öğretmenler derslerini daha etkili ve ilginç kılmak, katılımı ve başarıyı arttırmak adına en son teknoloji(ler)den yararlanırken müfredata ağırlık veren öğretmenlerin ortak sınırlılığı olarak konulara odaklandıkları için dersleri en hızlı şekilde işleme eğilimindedirler. Bu hızlanma öğrencilerin anlamalarını, not tutmalarını, uygulama yapmalarını ve anlamlı öğrenmelerini zorlaştırmakta; öğrencileri dersin özünü anlamaktan uzaklaştırmaktadır. Sonucunda da müfredatı öğrenciye yetiştiren ancak öğrenciyi müfredata bir türlü yetiştiremeyen bir eğitim-öğretim yaşanmakta. Hibrit öğrenme modeli bu sınırlılıkları ortadan kaldıran bir yaklaşım olduğu için eğitim-öğretim sürecinde ufuk açıcı bir açılım sağlayabilmektedir.
Hibrit modeli böyle anlatırken bir platformdan da söz etmek isterim: Bilişim Garajı
İleri eğitim teknolojileri üreten bu konuda dünyanın en önemli eğitim platformlarından biri olan Bilişim Garajı her yıl Türkiye’nin 71 ilinde, 3000'den fazla eğitim noktasında ve 100.000'den fazla öğrenciye ulaşan bir genişlikte. Online platformunda öğrencilerin 50.000’i aşkın multimedya sayfadan oluşan 200 farklı derse erişebildiği bu platform, hibrit öğrenme konusunda baz alabileceğimiz önemli bir yapı. Kodlama, üç boyutlu tasarım, akıllı cihaz tasarımı/kodlama, web tasarımı, girişimcilik ve görsel sanatlar alanlarındaki dersler kendi içlerinde giriş, orta ve ileri seviye olarak sınıflandırılmış platform adeta bir “gelecek garajı”.
Bilişim Garajı hibrit öğrenmenin mantığına uygun olarak algoritma ve yapay zekâyı sadece bir araç değil, öğrenme süreçlerinin rehberi olarak konumlandırmış. Bu sayede öğrenciler, daha esnek, veriye dayalı, kişiselleştirilmiş ve motive edici bir öğrenme deneyimi ile yüz yüze geliyor. Tüm araçların kullanıcı dostu ve sezgisel arayüzlere sahip olduğuna dikkat çeken platformun kurucusu, yöneticisi teknoloji lideri Zerrin Topal, eğitim teknolojileri araçlarının farklı cihaz ve sistemlerle sorunsuz entegre edilebilmesine dikkat ettiklerini belirtiyor. Zerrin Topal buna ek olarak teknolojik araçların uzun vadede kullanılabilir ve güncellenebilir olmasının önemine dikkat çekerken; Bilişim Garajı’nın öğrenme motivasyonunu artırmak için oyunlaştırma unsurları, anlık geri bildirim, proje tabanlı öğrenme ve başarıların tanınması gibi stratejileri LMS platformu içerisinde etkili bir şekilde kullandıklarının altını çiziyor. Bu da hibrit öğrenmenin doğasına uygun bir şey doğrusu. Hibrit bir öğrenme platformunun öğrencilerin deneyimlerini ve ihtiyaçlarını anlamak, öğrenme süreçlerinin etkinliğini artırma, içerikleri iyileştirme ve öğretim stratejilerini optimize etme açısından oldukça kıymetli olduğunu da belirtelim. Bilişim Garajı LSM’inde yer alan anlık geri bildirim mekanizmaları sayesinde öğretmenler ve sistem yöneticileri, eksiklikleri hızla tespit edip gerekli müdahaleleri yapabiliyorlar ki, mesela bu imkan yüz yüze ve çevrimiçi eğitimi de birleştiren bir süreç.
Hibrit öğrenme aracılığıyla gelişen öğrenci ve öğretmen okuryazarlığı
Bu arada hibrit öğrenme hibrit öğrenme konuşurken, hibrit öğrenme modellerinin öğrencilerin ve öğretmenlerin dijital okuryazarlık becerilerini nasıl etkilediği meselesine de bakmak gerekir. Dijital okuryazarlık, günümüz eğitim dünyasında hem öğrenciler hem de öğretmenler için temel bir beceri haline geldi. Bir hibrit öğrenme platformunun dijital okuryazarlığı sadece teknolojiyi kullanabilmek değil, teknolojiyi eleştirel bir gözle değerlendirebilmek, güvenli ve etik bir şekilde kullanmak şeklinde de öğretmesi gerekir. Bu olguya öğrenciler açısından bakacak olursak; Dijital eğitim içerikleri ve interaktif platformlar, onların teknolojiye aktif bir şekilde katılmalarını sağlıyor. Kodlama, elektronik, tasarım, yapay zekâ uygulamaları ve oyunlaştırılmış öğrenme modülleri sayesinde öğrenciler, dijital araçları sadece tüketen değil, aynı zamanda üreten bireyler haline geliyorlar. Öğrenciler, projeler geliştirerek problem çözme, eleştirel düşünme ve dijital güvenlik konularında bilinçleniyorlar. Ayrıca, online ve Hackidhon yarışmaları ile öğrencilerin dijital becerilerini pratikte kullanmaları sağlanmalıdır.
Öğretmenler ve hibrit öğrenme
Öğretmenler açısından değerlendirdiğimizde; Dijital okuryazarlık, öğretmenlerimizin dijital araçları sınıf ortamına nasıl entegre edeceklerini ve teknolojiyi pedagojik amaçlarla nasıl kullanacaklarını bilmelerini gerektirir. Bu nedenle öğretmenlere düzenli olarak dijital okuryazarlık eğitimleri sunmak gerekir. Öğretmenlerin, dijital araçlarla ders içerikleri oluşturabilmeleri, öğrenme yönetim sistemlerini etkin kullanabilmeleri ve öğrencilere dijital etik konusunda rehberlik edebilmeleri için kapsamlı programlara ihtiyaç var. Bir de malum çağımızın en önemli sorunlarından biri çocuklarımızın doğru ve yeterli teknoloji okur-yazarlık becerisine sahip olmamaları ve bu nedene bağlı olarak ortaya çıkan bilişsel ve duyuşsal bozukluklardır. Hibrit öğrenmede beraberinde etkin bir şekilde teknolojiyi amaçsal ve bilinçli kullanma becerisi kazandırdığı için çocukların boş zamanlarında bilgisayar, tablet ya da telefon gibi araçlar vasıtasıyla çeşitli yapılandırılmış oyunlar oynayarak ya da diğer sosyal medya platformlarında amaçsız gezinerek zamanını pasif bir şekilde harcamasına da engel olabilmektedir. Bilinçli teknoloji kullanım becerisini doğrudan kazandırmada ve dolaylı olarak da çocukların teknoloji okur-yazarlık becerilerini geliştirmede fayda sağlamaktadır.
Hibrit eğitimde güvenli ve etik dijital kullanımı da kritiktir.
Öğrenciler ve öğretmenler, siber güvenlik, dijital ayak izi ve çevrim içi etik kurallar konusunda bilinçlendirilmelidir. Güvenli dijital ortamlar oluşturmak ve bu ortamları sürdürülebilir kılmak büyük bir öncelik olmalıdır.
Hibrit eğitim modelinde yaratıcılık ve üretkenlik bir felsefe olarak ele alınmalıdır. Öğrenciler, dijital araçları kullanarak kendi projelerini oluşturması, dijital hikâye anlatımı, animasyon ve görsel tasarım gibi araçlarla yaratıcılıklarını geliştirmeleri etkin bir öğrenmeye işaret eder. Öğretmenler de ders materyallerini dijital araçlarla zenginleştirerek daha etkili bir öğrenme deneyimi sunmalıdırlar ki süreç ekosistemin çevreleri tarafından tamamlayıcı olsun.
Hibrit eğitim modelinde oluşturulan dijital kütüphane sayesinde öğrenci bir şekilde okula gelemediği için kaçırdığı derslere ait etkinlikleri sonradan yaparak eksiğini tamamlayabilmektedir.
Bu sadece okula gelemeyenler için bir imkan olmamakla beraber aynı zamanda okula gelse de anlayamayan ya da eksik anlayanlar için de bir sınırsız tekrar şansı yaratmaktadır. Bu yönüyle Hibrit eğitim modeli sürdürülebilir bir eğitim-öğretim yönetimi anlayışı sunabilmektedir.
Sonuç olarak, dijital okuryazarlığı sadece teknik bir beceri olarak görmüyor; eleştirel düşünme, güvenlik, etik ve üretkenlik boyutlarını kapsayan çok yönlü bir yetkinlik olarak ele almak gerekir.
Hem öğretmenler hem de öğrenciler, dijital dünyada bilinçli, güvenli ve etkili bir şekilde hareket edebilen bireyler olarak yetişiyor. Bu dönüşüm, sadece sınıf içinde değil, hayatın her alanında kendini gösteriyor. Hibrit eğitim modelinde öğrenci takibi web 2.0 ve 3.0 araçları ile sınıf dışından da yapılabilmektedir. Bu sayede öğretmenler öğrencilerin neyi, ne kadar ve nasıl yaptığını, hatta ne kadar sürede ilerlediğini, hangi aşamada takıldığını görebilmektedir. Öğrenci denetimi açısından ortaya çıkan bu üstünlük sayesinde hibrit model, öğretmenin sınıf yönetimi kontrolünü sağlamada, 360 derece denetim yapabilmesinde etkin bir rol oynamaktadır. Bu modeli daha çok konuşmalı, daha geliştirmeli, daha çok uygulamalıyız.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
