Pythagoras’ın fiziksel dünyanın işleyişini anlamaya yönelik incelemelerinde, manevi ve tanrısal olana duyduğu yoğun ilginin etkisi hissedilebilmektedir. Ruh göçüne (reenkarnasyon) inanan Pythagoras, kendi geçmiş yaşamlarını anımsadığını iddia etmektedir. Ruhun bedensel yaşam yoluyla arınana dek başka bedenlerde yeniden doğmaya devam edeceği şeklindeki öğretisi, Eleusis Gizemleri’yle paralellik göstermektedir. Bu öğreti Sokrates, Platon ve Aristoteles gibi pek çok filozofu etkilemiştir (Stuttard,2016: 44-45).
Matematik, gökbilim ve müzik konularında çalışmıştır. Sayı ve armoni bağlantısından söz etmektedir. Evrendeki cisimlerin hareket ederken belirli aralıklarla ses çıkardığını söylemektedir. O’na göre, ruhun temizlenmesinde müzik bir araçtır (Yıldırım, Koç, 2008: 31).
Zıtların birliği anlamındaki armoni, resimde ve müzikte, aynı zıtlıklar prensibine göre inşa edilmiştir. Günümüzde müzik estetiği adına oluşturulmuş armoni bilimi, Pythagoras’ın quarte (dörtlü), quinte (beşli) ve octave (sekizli) sayı uyumu mantığı ile inşa edilmiş ve tüm müziksel sistem, subdominant (alt güçlü) nitelikli olan dörtlü aralık (quarte), dominant (güçlü) nitelikli olan beşli aralık ve tonik (durak) nitelikli olan birli-sekizli (octave) aralıkla inşa edilmiştir. Bugünün Batı müziği ses sistemi, Pythagoras’ın ezoterik bilimine ve güçlü matematiğine çok şey borçludur (Mustan Dönmez, 2017: 34).
Müzikte ahengi ya da harmoniayı arayan Pythagorasçılar bu düşüncelerini “kürelerin müziği-uyumu (armonisi)” teorisi ile ortaya koymaktadırlar. Bu uyumun kaynağında ise sayıların olduğuna inanırlar ve bu nedenle Pythagoras felsefesi “sayılar” üzerine kurulmuş bir felsefedir. Pythagorasçılar söz konusu “evrenin müziği” anlayışlarını, dizinin durak sesi olan mese’nin önemini, onu güneşe, diğer sesleri ise gezegenlere benzeterek ortaya koymuşlardır (Akan, 2017: 90-91).
1. Dorian (Güneş)
2. Phrygian (Venüs)
3. Lydian (Mercury)
4. Mixolydian (Ay)
5. Hypodorian (Satürn)
6. Hypophrygian (Jüpiter)
7. Hypolydian (Mars)
Pythagoras’ın okulunda verdiği eğitim, Quadrivium yani matematik bilimler kapsamındaki aritmetik, geometri, astronomi ve müzik üzerine kurulmuştur.
Günümüze ulaşan bazı bilgilerin ışığında şunu söylemek mümkündür; Pythagoras’ın bir gün demirciler çarsısında yürüdüğünde birbirinden farklı çıkan sesleri takip ederek, farklı boylarda demir boruya vurulduğunu duymuştur. Bu farklı boylardaki boruları toplayarak üzerinde çalışmalar yapmaya başladığında fark eder ki: değişen boru uzunlukları sesin frekansını belirlemişti.
Böylelikle müzik kuramının kurucusu olan Pythagoras, sesin değişmesinin, tizliğinin ve pesliğinin tel boyunun değişmesine bağlı olduğunu ortaya koyarak, müzikte ilk temel diziyi yani Pythagoras dizisini (gamı) elde etmiştir (Akan, 2017: 93).
Pythagoras, matematiksel kuramlar ve bu kuramların müzikle ilişkisine yönelik derinlik kazandırarak, bu derinliği kendi kurduğu ses sistemine uygulamıştır. Başka bir deyişle Pythagoras, ezoterik teolojiye matematiksel ve müziksel bir derinlik de eklemiş dahi bir inisiyedir (Mustan, Dönmez, 2017: 35).
Zeynep AYDIN YAVUZ
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio
Yorum Yazın