Ercan Altuğ Yılmaz Yazio: Clubhouse / Davetiyesi Olan Var Mı?
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine uygun olarak en temel ihtiyaçlarını karşılayan insanoğlunun dünya gezegeninde anlam arayışı hız kesmeden devam ediyor. Bu arayış bazen bir topluluğa ait olma, bazen o toplulukta kendine bir alan yaratma şeklinde kendini gösteriyor. Özellikle son dönemde dopamin hormonu kullanılarak bu duygumuz tetikleniyor. Hepimizi bir oyunun içine alma ve oyunda tutma isteği sonucunda karşı konulmaz bir etki yaratılmaya devam ediyor. İnsanlık tarihine baktığımızda bunu aşık atarak yapan insan şimdilerde digital uygulamalarla hormonlarımızı yönetmeye devam ediyor.
Son birkaç günde herkesin hayatına bomba gibi düşen her ne kadar uygulamayı kullanmaya çeşitli nedenlerle dirensek de bir şeyi kaçırma korkusu olarak tanımladığımız FOMO (Fear Of Missing Out) duygusunu tetikleyen Clubhouse uygulamasından bahsedeceğiz.
Şu anda sadece iOS kullanıcılarına yönelik ve Android sahiplerine “öteki mahallenin ezik çocuğu” muamelesi yapan; Clubhouse uygulaması kişileri sisteme hızlı bir şekilde dahil etmek için bir davet sistemi kullanıyor. Clubhouse uygulamasıyla her an her yerde, sohbete görüntünüz olmadan katılabilirsiniz. Bu husus önemli çünkü makyaj yapmadan, saçınızı başınızı düzeltmeye ihtiyaç duymadan pijamanızla bile katılabileceğini, sadece sesli sohbet etmenize izin veren bir uygulama olması dikkat çeken ilk özelliği.
Uygulamada çeşitli konularda başka başka kişiler tarafından açılmış bir ya da birden fazla kişinin moderatörlük yapabildiği, konuşmak isteyen katılımcıların el kaldırarak katılma istediğini bildirdiği ve kabulünden sonra sırayla herkesin moderatörün izniyle mikrofonunu açarak konuşmaya dahil olduğu bir uygulama olarak düşünebiliriz. Bu uygulama sesli paylaşımına açık olması ve görüntü aktarımı olmaması nedeniyle radyo programlarına benzetiliyor. Ses kalitesinin oldukça yüksek olduğunu belirtmekte fayda var. Karşılıklı etkileşimin olması nedeniyle Podcast’lerin yerini alacağı söylemleri şimdiden konuşulmaya başlandı bile.
Clubhouse uygulamasının bu kadar ses getirmesinin başlıca nedenlerine gelirsek, normalde ulaşmakta zorlanacağımız insanların seminerleri için saatine çok ciddi rakamlar ödeyerek katılabileceğiniz konuşmalarına sadece tek bir tıkla ulaşabildiğimiz hatta konuşmaya dahil olabildiğimiz bir uygulama olarak önümüze sunulması olduğunu söyleyebiliriz. Düşünsenize hayran olduğunuz ve takip ettiğiniz bir eğitimci, bir akademisyen veya bir ünlünün karşısına geçip onunla aynı ortamda eşit haklara sahip olarak, onun kadar fikir beyan etme hakkına sahip olabiliyorsunuz. İşte tam da bu duygu insanları bu ortamın içine bir anda hapsediyor.
Clubhouse’da odaların konu başlıkları, odaların içinde kaç kişinin moderatör kaç kişinin katılımcı olduğu ayrıştırılmış şekilde görülmektedir. İş dünyasından, sağlığa, finanstan, eğitime, cinsellikten aklınıza gelecek en absürt konuları içeren sohbetlerin rahatlıkla, en önemlisi sansürsüzce yapıldığı ve konuşmaların kayıt altına alınmadığı bir ortam. Böylesine özgürlükçü bir ortam olması ile birlikte ilgi alanınıza göre odaları tercih edebiliyor olmanız, sohbeti beğenmediğiniz takdirde bir tıkla odadan ayrılma ve başka bir odaya geçme özgürlüğü sunulması uygulamanın bir diğer bağımlılık yaratma nedeni.
Bu uygulamayı bir de ünlü araştırmacı yazar Nil Eyal’in Kanca Modeli ile açıklamaya çalışalım. Kanca (Hook) modeline baktığımız zaman 4 temel döngüden oluştuğunu görüyoruz.
Bu döngüler trigger (tetikleyici), action (aksiyon), variable reward (sürpriz-ödül), investment (yatırım) olarak adlandırılıyor. Öncelikle bizi bu uygulamayı kullanmaya iten içsel ya da dışsal bir tetikleyicinin olması gerekir. Bu tetikleyicinin kulaktan kulağa yayılan ve insanda “neymiş acaba bu uygulama” merak duygusunun tetiklenmesi bu döngünün ilk aşaması. Tetikleyiciler sonrasında harekete geçerek uygulamayı yüklememiz modelin ikinci aşaması. Uygulamaya girdikten sonra bir arkadaşımıza davetiye gönderiyor olmamız ve kendi istediğimiz odaya girme özgürlüğüne sahip olmamız ise bu işin ödül ve sürpriz kısmı olan üçüncü aşama. Son aşama olarak oda açma yetkisine sahip olmamız ve artık belirli bir takipçi sayısına ulaşıp bilinen biri haline gelmek, tüm bu kurgunun yatırım kısmı..
Sadece 24 saattir uygulamanın kullanıcısı olanlar bile 24 yıldır uygulamayla berabermiş hissi yarattığını söylüyor. Bu durum her şeyi nasıl hızla tükettiğimiz konusunda oldukça fikir verici. Clubhouse uygulamasının ne kadar süre hayatımızda kalacağı, bu rüzgarı ne kadar daha estirmeye devam edeceğini henüz bilmesekte, uygulama birçok insan için uzun süre daha uykusuz geçecek olan gecelerin sinyalini veriyor. Zira dünyada oyun oynayan kişilerin saatlerce uyumadığı, yemek yemediği hatta tüm dünyadan soyutlanarak bir akış halinde olduğunu hikayesini çok okuduk ve uzunca sürede okumaya devam edeceğiz gibi görünüyor..
“Oyun anlamlı seçimlerden oluşan bir yolculuktur.”
Sid Meler.
Sahi sizin yolculuğunuz nasıl gidiyor?
Bu yazı Gamfed Türkiye gönüllülerinden Yasemin Karakaya’nın katkılarıyla yazılmıştır.
Yorum Yazın
davetiye için mesaj gönderebilirsiniz. velisancak @mail (nokta) com (nokta) tr